Sugo nga way nituman

Bugtong makalabaw sa eskandalo sa paghimo og pataka nga lagda mao ang wa magkadimao nga pagpatuman sa lagda.

• Gipirmahan ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. ang Executive Order (EO) 39 nga nipahamtang og price ceiling sa bugas humay niadtong Agosto 31;

• Gipahibawo sa Malacañang nga ang EO 39 “effective immediately” human sa publikasyon sa National Gazette; pero

• Gibakwi sa Office of the Executive Secretary (OES) nga sa Septiyembre 5 pa ang implementasyon human sa publikasyon sa nasudnong pamantalaan; ug

• Niabot ug nilabay ang Septiyembre 5 nga way price ceiling nga napatuman.

* * *

Ang paghungaw sa price ceiling nisukwahi sa isog nga pasidaan sa mga ahensiya sa gobyerno sa pagpatuman sa lagda:

• Department of Trade and Industry (DTI) nipahinumdom sa 10 ka tuig nga priso ug ?1 milyon nga multa;

• Department of Interior and Local Government (DILG) nisugo sa local government units (LGUs) ug Philippine National Police (PNP) pagsusi sa tanang tindahan ug kamerkadohan;

• Department of Agriculture (DA) ug DTI mosubay sa tanang mamaligyaay sa bugas humay; ug

• Bureau of Customs (BOC) moronda sa dugang mga bodega nga gidudahang dunay smuggled rice.

* * *

Sa gitakdang pagsugod sa pagpatuman sa price ceiling niadtong Martes, way tindahan sa bugas humay nga nituman. Way nakita ang mga konsumidor nga regular-milled rice nga ?41 ang kilo ug wa say well-milled rice nga ?45 ang kilo.

Nabantang ang pamahala sa gagmayng mamaligyaay sa pagpadayon sa ilang pagtakos ug pagtimbang og kinilo nga bugas humay sa naandan nga mga presyo, bitbit ang resibo nga napalit nila sa mas taas nga kantidad gikan sa suppliers.

* * *

Sa pormal nga pagsugod sa price ceiling, way negosyanteng nadakpan, way bodegang naronda, way smuggled ug hoarded rice nga nasakmit ug, labaw sa tanan, way baratong bugas nga napalit. Gawas nga way nituman, wa say nipatuman sa lagda.

Ang nakapait: Samtang nahikawan ang mga konsumidor sa baratong bugas humay nga gisaad sa price ceiling, naapiki na ang mga mag-uuma; nitibugsok og hangtod ?3 kada kilo ang palit sa mga komprador sa ilang tipasi; ug, sama sa naandan, karon pa magkara-kara ang administrasyon sa pagpangita og kuwarta para sa ayuda sa mga maapiki sa binuang nga lagda.