Maniobra sa dengue
Nasagmuyo ko sa pagpahiyos sa lokal nga mga opisyal sa Department of Health (DOH) sa mga kaso sa dengue sa Central Visayas bisan sa pagdeklarar na og nasudnong epidemiya. Nipasalig sila nga nagsige og us-os ang mga kaso sa nangaging mga buwan.
Mapagarbuhon silang nipahibawo nga wa na ta maapil sa listahan sa lima ka rehiyon nga labing daghan og dengue. Gani nagpada sila og mga doktor sa Eastern Visayas aron makatabang pag-atiman sa mas daghang kaso sa dengue didto.
***
Nabalaka ko nga ang ilang sinultihan makahatag og sayop nga mensahe ngadto sa mga molupyo sa Sugbo, Bohol, Negros Oriental, ug Siquijor: Nga di angay’ng kabalak-an ang dengue dinhi sa ato ug busa wa na kinahanglana ang mas agresibo nga pagpanlimpiyo sa palibot ug pagguba sa tanang posibleng itlogan ug sanayan sa mga lamok.
Gawas pa, di tinuod ang ilang pangangkon nga ni-us-os ang mga kaso sa dengue sa nangaging mga buwan. Ang tinuod mao nga padayong nisaka ang atong mga kaso sa dengue apan mas paspas lang g’yud ang pagsulbong sa ubang rehiyon.
***
Ang mosunod mao ang gibalikbalik sa lokal nga DOH nga mga numero sa dengue sa nangaging mga buwan: 3,000 sa Enero; 2,000 sa Pebrero; 1,000 sa Marso; 700 sa Abril; 700 sa Mayo; 1,000 sa Hunyo; ug 700 sa Hulyo.
Apan gitapsingan nila og hisgot ang kinatibuk-ang mga kaso sa tibuok rehiyon gikan sa Enero 1 hangtod sa Agosto 3 karong tuiga: 11,085 ang natakdan ug 74 ang nangamatay sa dengue. Nga nilabaw og 118% sa mga kaso sa samang higayon sa niaging tuig. Mas taas sa nasudnong pagsaka sa dengue nga 98%.
***
Sa sige nilang maniobra sa mga numero hinaot nga may panahon pa ang lokal nga DOH sa pagpangu sa kampanya batok sa dengue. Nabalaka hinuon kong nitakboy sa tibuok ahensiya ang kagaw sa pagtabon sa ilang pakauwaw.
Sama sa pag-insistir nga nihupas ang wa ma-apud-apod nilang mga tambal kay di daghan ang nangasakit, nabisto ang kabinuang sa gipanghambog nilang budget surplus: Sa P103.3 bilyones nilang budget sa 2018, nigasto lang og P66.9 bilyones. Gilumloman nilang P36.4 bilyones bahala nang kabos nga mga masakiton nga nangamatay kay nahikawan sa batakang pangalagad medikal.
- Latest
