^

Opinion

Pagluba sa Mundong

Leo Lastimosa - The Freeman

Mundong Sandbar, Bagongbanua, Tubigon, Bohol – Segun sa mga mangingisda nga mag-agian dinhi aron pagpahuway, o pagtago sa dagkong bawod kun kalit nga mokusog ang hangin, o aron lang pagtagamtam sa katahom sa talan-awon sa panag-abot sa puti ug pino nga bas ug asul nga kadagatan ug kalangitan, sobra na sa katunga ning gamay’ng isla ang nawa.

Daghang salamat sa mga kawatan og bas nga naglumba pagpuno sa ilang mga sako ug bangka sa bas nga ikatandi sa Boracay. Nagpatuyang sila og hakot sa bas gikan sa Lunes hangtod sa Biyernes. Mahipos lang kun may manunggo dinhi nga mangaligo ug mangaon sa mga adlaw’ng Sabado ug Domingo.

***

Kadaghan na kong nagbalik dinhi. Unang taak nako dinhi nahitabo pila ka tuig nang nilabay igo ra ming nihapit aron maniudto sa among paglawig gikan sa Panglao sa Bohol ngadto sa Maribago sa Opon. Amo rang pundok ang nagtikaw-tikaw, gawas sa bagang duot sa mga langgam sa pikas nga tumoy sa isla.

Nihiyos na tuod ang isla. Ang labing dakong bahin naunlod na sa dagat karon. Gani, nitug-an ang mga mangingisda nga dihay higayon nga gamay na lang bundo ang nahibilin dinhi. Maayo na lang nga sa niaging mga buwan nibalik og tuybo ang isla dihang nadugangan ang tumpi sa bas sa pagkausab sa direksiyon sa hangin ug bawod.

***

Naabtan nako dinhi ang kapin sa napu ka pumpboats nga nipalayo dayon sa among pagdunggo. Apan may duha gyud ka bangka nga nagpadayon paghakot og bas. Maong nakakuha ko og video nila nga nasibya na sa TV Patrol Central Visayas.

Dihang nakabantay sila nga nagsige og tutok nila ang akong kamera, nilingiw, wa na moatubang ug ang uban nanabon gyud og kamisin sa ilang mga nawong dayong sakay sa ilang mga bangka ug nagpalayo. Apan ambot mao bay naandan, o nagsalig nga di na maklaro ang ilang mga nawong, malipayon silang nagwara-wara para sa kamera sa ilang paglabay sa among sakayan.

***

Gipahunong dayon ni Regional Director Isabelo Montejo sa Department of Environment and Natural Resources sa Central Visayas ang ilegal nga kalihokan. Nasakpan gyud gani sa CENRO Tagbilaran nga gipangulohan ni Eusalem Quiwag ang usa sa mga lalaki nga naabtan sa akong kamera. May andam hinuong panagang: Gigamit niya ang bas pagtukod og bay.

Lisod tuohan nga tanang nanghakot sa bas pulos nagtukod og bay. Nikumpisal ang kasagaran sa mga molupyo sa Bagongbanua nga wa sila kahibawo nga ilegal diay ang pagpanguha og bas ug gihangop ang pagpasabot ni Quiwag nila sa mga lagda pagpanalipod sa kalikopan. Nagduda hinuon si Montejo nga ang mga nangawat og bas igo lang nitubag sa dinaliang panginahanglan sa developers sa bag-ong gitukod nga resorts.

[email protected]

 

 

ANG

APAN

BAS

CENTRAL VISAYAS

DEPARTMENT OF ENVIRONMENT AND NATURAL RESOURCES

EUSALEM QUIWAG

MGA

NGA

PATROL CENTRAL VISAYAS

QUOT

REGIONAL DIRECTOR ISABELO MONTEJO

Philstar
  • Latest
Latest
Latest
abtest
Are you sure you want to log out?
X
Login

Philstar.com is one of the most vibrant, opinionated, discerning communities of readers on cyberspace. With your meaningful insights, help shape the stories that can shape the country. Sign up now!

Get Updated:

Signup for the News Round now

FORGOT PASSWORD?
SIGN IN
or sign in with