Kuwentada sa suholan

Karong nagsugod nang pagpatuman sa bag-ong minimum nga suholan sa Metro Cebu, usa ka mamumuo ni-post sa Facebook sa iyang kuwentada pilay aktuwal nga mahibilin sa binuwan nga suholan:

• P353 x 20 adlaw = P7,060 ang binuwang suholan;

• Maibanan og P2,560 sa PhilHealth (P100), SSS (P300), Pag-IBIG (P100), withholding tax, bayad sa loans ug uban pa;

• P4,500 na lay mahibilin;

• Maibanan na sab og P2,280 sa inadlawng pagtrabaho, sama sa P280 nga plitehan (P7 x 2 × 20 ka adlaw) ug P2,000 sa pagkaon (P100 x 20 ka adlaw); sa ato pa

• P2,220 na lay mahabilin.

* * *

Sumpayan nato ang iyang kuwentada pinaagi sa pag-apil sa P1,300 nga binuwan nga bayranan sa panimay (P800 sa kuryente ug P500 sa tubig). Sa ato pa, P900 na lay mahibilin aron ipalit og bugas ug sud-an. Asa na man kuhaon ang binuwan nga abangan sa bay ug ubang batakang mga panginahanglan?

Mahimong makaginhawa pa og gamay sa minimum nga suholan kon ulitawo o dalaga pang trabahante. Unsaon man intawon pagpaigo kon duna nay mga sakop sa pamilya? Asa man mokuot para sa matrikula, plitehan ug bawon sa eskuylahan kon duna nay mga bata nga nag-eskuyla? Mahibung pa ba ta nganong wa intawoy tinipigan para sa ospital ug ubang emerhensiya?

* * *

Hinaot iapil sab ang kuwentada sa gasto sa mga mamumuo sa sunod nga pagtuki sa mga sakop sa regional wage boards sa minimum nga suholan. Hinaot nga di lang ang gastohan sa mga negosyante sa inadlawng pagpadagan sa ilang mga pabrika ug mga kompaniya ang kanunay nilang tutokan.

Ang mga representante sa gobyerno, gawas sa duha ka labor sector representatives, suhito unta sa kahagip-ot sa kahimtang sa mga anak sa singot nga nagdawat sa labing ubos nga suholan, kay silay gilawogan sa sinemana nga pagsulbong sa presyo sa inadlawng mga panginahanglan. Apan gipili nila ang pagdapig sa mga negosyante nga maoy naggasto sa makabuhong nga parties nga ganahan nilang tambongan.

* * *

Ang labing dakong eskandalo nga nahimo sa mga sakop sa wage board sa Sugbo, Bohol ug Siquijor (giuna-una na nila pagsalikway ang Negros Oriental bisan wa pa hingpit nga makalihok ang Negros Island Region) mao ang di makiangayon nga pagpili kinsa ray makadawat sa uminto sa minimum nga suholan.

Nganong ang mga mamumuo ra man sa Carcar City, San Fernando, Naga City, Minglanilla, Talisay City, Cebu City, Mandaue City, Lapulapu City, Cordova, Consolacion, Liloan, Compostela ug Danao City ang ilang gipiskan sa gamayng uminto? May mga dokumento ba sila nga magmatuod nga puthaw ang tiyan sa mga anak sa singot sa ubang bahin sa Sugbo ug sa rehiyon ug busa di madutlan og gutom?