Papel ni Domeng sa alimpus

Samtang natingob ang atong atensiyon sa pasidaan sa posibleng storm surge sa habagatan kasadpang Sugbo tungod sa nagkaduol nga bagyong Domeng, gihapak sa bangis nga alimpus ang labing menos tulo ka barangay sa Dakbayan sa Sugbo ug usa ka barangay sa Dakbayan sa Talisay. Samtang gisusi pa ang kinatibuk-an nga kadaot, nahibung ang lokal nga mga opisyal sa duha ka dakbayan sa pat-ak pat-ak nga mga dapit nga naigo sa katalagman.

Pasiunang pangagpas mao nga nagsugod ang alimpus sa Barangay Tisa, dayon niambak sa nagkatapad nga mga barangay sa Duljo Fatima ug Mambaling, sa wa pa molayat na sab ngadto sa Barangay San Roque sa Dakbayan sa Talisay.

***

Sa akong pagsuwat ini, padayon pang gitun-an nilang Direktor Oscar Tabada sa Philippine Atmospheric , Geophysical and Astronomical Services Administration  sa Kabisay-an ang sinugdanan ug ruta sa gibanabana nga 20 ngadto sa 30 ka gutlo nga alimpus. Pasiuna niyang banabana nga naghagiyos ang alimpus sa gikusgon nga kapin sa gatos ka kilometro matag takna.

Mga molupyo sa Mambaling niasoy sa DYAB Radyo Patrol nga nakakita sila sa pagsugod pagtuybo sa alimpus, nga naporma nga morang imbudo, hangtod nga nibukad pag-ayo sa ibabaw ang nagtuyuk-tuyok nga hangin nga nagda na og mga tipaka sa yuta ug kabalayan ug gilupad og pila ka kilometro ang mga sin nga atop ug mga tabla nga bungbong.

***

Nipasabot si Tabada sa TV Patrol Central Visayas nga nagsugod ang alimpus human sa pagkamugna sa dakong haw-ang sa kahanginan dinhi sa Sugbo kay nasuyop sa sistema nga mugna ni Domeng. Nag-ilog paghulip sa haw-ang ang hangin gikan sa ibabaw. Ang managlahi nga puwersa maoy nakapatuyok sa hangin.

Samtang nagkakusog ang tuyok, nada nang yuta ug ubang gaan nga mga butang. Hangtod nga mas nibangis na ang tuyok sa alimpus ug naluka nang mga poste sa kuryente ug nanglupad nang mga atop sa kabalayan ug ubang istruktura.         Matod ni Tabada nagpat-ak pat-ak ang kadaot sa alimpus kay lahi sa bagyo ang alimpus di mopatag sa tanan niyang maagian, mag-ambak ambak, mosulbong ug motidlom hangtod nga mawad-an og umoy ug mahilis.

***

Napamatud-an sa pagdasmag sa alimpus ang kadako sa matampo sa publiko pagdokumento sa mahinungdanon nga mga panghitabo. Samtang nagpadung pa ang mga sakop sa media sa mga barangay nga unang gikataho nga naigo, ang mga molupyo ug ang mga motorista niggamit sa ilang cell phones pagkuha og video ug hulagway sa talagsaong talan-awon.

Mga molupyo ug mga motorista nga nakalabay sa Mambaling maoy labing unang naka-post sa mga video ug hulagway sa alimpus pinaagi sa Facebook, YouTube ug Twitter. Nahibiling tahas sa media mao ang paghipos og dugang detalye, pagpasabot sa panghitabo ug pagtino nga naatiman ang mga biktima.

***

Email: [email protected]