Pares-pares sa katalagman

Usa sa mga leksiyon nga angayng makat-onan gikan sa bagyong Yolanda mao nga di paigo ang pagpangandam sa katalagman sa usa ka lungsod, dakbayan o lalawigan alang sa iyang kaugalingon. Kinahanglan siya nga mangandam di lang sa pagtabang kon dili sa hingpit nga pagbanos sa pagduma sa iyang silingan o susamang lungsod, dakbayan o lalawigan.

Nakapasamot sa kalisod sa mga biktima sa bagyo sa mga lungsod, dakbayan ug lalawigan sa Leyte ug Samar mao pagkaigo sa tanan nilang molupyo, apil nang ilang mayor, gobernador, polis, doktor ug ubang tagduma. Mao nga sa labing mahinungdanon nga unang mga takna ug mga adlaw human sa bagyo way nakapahimutang ug nakapakaon sa mga nawad-an og pinuy-anan, way nakatambal sa mga samaran, way nakahipos sa mga patayng lawas ug way nagtagad pagpatuman sa mga balaod pagpanalipod sa kinabuhi ug kabtangan.

***

Sugbuanong Arsobispo sa Palo, Leyte nga si John Du maoy nipintal sa lukop nga pagkahugno sa kinabuhi sa mga molupyo nga pulos gikusokuso ni Yolanda: “Nisuway ko pag-awhag sa katawhan nga motabang sa paghipos sa mga patayng lawas nga nagpasad pa sa kadalanan pila ka semana human sa bagyo. Apan wa pa sila katugkad sa nahitabo nila. Wa sila kahibawo unsay buhaton. Igo lang silang nitan-aw nako. Naluoy ko nila.

“Manghangyo unta ko og dugang sundawo paghipos sa mga patayng lawas sa tiningob nga lubnganan atubangan sa mga simbahan. Apan wa pa mahibalik ang mga linya sa komunikasyon.”

***

Mao nga kon simbako wa pa kang kabantay angayng pasidunggan ang mga tagduma sa mga dakbayan ug kalungsoran sa amihanang Sugbo nga sama sa Leyte ug Samar naggusbat sab sa bagyo. Way mayor nga naneguro pagpada sa iyang pamilya sa Manila, ni nitago sa responsibilidad pagtabang sa katawhan.

Mas dakong pasidungog alang sa mga molupyo. Bisan nawad-an og mga panimay. Namatyan, nasamdan, gipanggutom ug dugay sang naabtan og mga hinabang, wa sila mangawat. Ni manghasi ug manghilabot sa kabtangan sa ilang mga silingan nga biktima sab sa katalagman.

Samang pasidungog angayng itunol sab sa mga tagduma ug mga molupyo sa kalungsoran sa Bohol nga naggusbat sa makalilisang nga linog.

***

Kon giparesan pa lang daan ang Tacloban og LGU nga layo sa bagyo, may makabanos unta dayon pagpadagan sa dakbayan samtang nagbangotan pang mga Taclobanon. Di unta magkapuliki ang Malakanyang paghakot og mga polis, sundawo ug mga sakop sa gabinete pagpuli sa mga gimbuhaton sa lokal nga mga opisyal nga wa na igkita di tungod sa kaligoy kon dili tungod kay mga biktima sab.

Takos unta si Mandaue City Mayor Jonas Cortes, o si Talisay City Mayor JVR Delos Reyes, nga nihalili ni Tacloban City Mayor Alfred Romualdez samtang nag-atiman pa sa iyang asawa ug mga anak.

***

Email: [email protected].