Haring nitahan ug nahalin

Atubangan sa lapad nga katimawa sa nasud ug nag-usbaw nga gidaghanon sa mga Pilipinhon nga way trabaho, ang liderato sa Kongreso sa naandang pasundayag sa way kukaikog nga pagwaldas mogahin og duha ka milyon ka pesos alang sa State of the Nation Address (Sona) ni Presidente Noynoy Aquino unya sa sunod buwan.

Gawas sa pag-ayo sa pipila ka buhatan sa mga kongresista, ang makalilisang nga gasto, nga kinuha gikan sa buhis nga bunga sa singot ug dugo sa katawhan, ihurot sa luho nga mga imbitasyon ug makapabusdik nga pagkaon ug ilimnon alang sa mga kongresista, mga senador, mga sakop sa gabinete ug sa gatosan nila ka bisita.

***

Lunlon ritwal ang Sona. Samtang gamhanan ang simbolo sa pag-abot sa mga pangu sa independente nga mga sanga sa gobyerno, kanus-a motaho ang presidente unsay nahimo sa iyang pamunoan sa niaging tuig ug unsay himuon sa mosunod nga tuig ug giunsa niya pagpatuman ang mga balaod nga napanday sa Kongreso ug unsay dugang balaudnon nga kinahanglan pang umulon sa duha ka bay balaoranan, di ni mohatag og permiso sa pag-usik-usik sa kuwarta sa katawhan.

Mga nawong ba lang diay ang nausab? Wa ba diay kalainan ang pamunoang Aquino nga nagpatuong mas ligdong kay sa nangalisbo nga kurakot nga mga pamunoan nga iyang nasundan?

***

Mosamot pagburot ang eskandalo sa pag-usik-usik sa Kongreso kon sublion ang kalidad sa ilang trabaho. May mga balaudnon silang napasar kansang mga probisyon nakalugpit sa batakang tawhanong mga katungod. Inay panalipdan ang ilang trabaho, kasagaran nila nanghunaw nga way kasayuran sa tanang detalye sa balaudnon nga ilang naumol.

Mas niulbo ang kaspa sa mga magbubuhis sa pagkabisto nga labihang daghana nilang nauwahi o nipalta gyud sa mga sesyon. May 168 ka sesyon ang 15th Congress. Ang mosunod maoy labing daghan og palta:  60 ang absent nilang Manny Pacquiao (Sarangani) ug Jules Ledesma (Negros Occidental); ug 53 ang palta nilang Gloria Macapagal-Arroyo (Pampanga), Mikey Macapagal-Arroyo (AGP party list) ug Carmelo Lazatin (Pampanga).

***

Labing mahinungdanong gimbuhaton sa mga sakop sa Kongreso mao ang pag-umol og mga balaudnon nga makapanalipod ug makapalambo sa nasudnong interes pinaagi sa pagtubag sa nag-usab-usab nga mga hulga ug mga pagsuway ug pagpahimus sa bag-ong kahigayonan.

Apan may sukaranan ang pagduda nga mas interesado sila sa pagpaburot ug pagtilok sa pork barrel, pagbolsa sa tanang komisyon sa ilang mga proyekto, pagsipong sa tanang pabor nga makuha bugti sa pagpalusot sa kuwestiyonable nga mga transaksiyon ug pagpalig-on sa ilang politikanhong gahom ug influencia.

Sa demokratikanhong sistema sa gobyerno sama sa ato, may dako tang gahom pagbaraw sa binuang sa mga politiko. Apan kasagaran nato nitahan ug nibaligya sa atong pagka Haring Lungsod sa niaging piniliay.

***

Email: [email protected]