Tagbilaran City, Bohol—Nagtagbo dinhi ang dul-an sa gatos ka tigpamaba sa nagkalainlaing buhatan sa lokal ug nasudnong kagamhanan sa tibuok Central Visayas. Nagkuyog mi pag-abot dinhi ni Chairman Marlon Baula sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP) Cebu Chapter. Gidapit ming Cebu City Public Information Officer Carlo Dugaduga.
Nangutana dayon ko sa mga molupyo nga akong gikahimamat sa pantalan unsa na sila kaandam sa pagduaw dinhi ni San Pedro Calungsod karong Nobyembre 25. Wa silay kasayuran. Maong tukion na lang nako ang tahas nga gisangon ni Sir Carlo nako: Unsaon pagpalambo ang pagtinabangay sa media ug sa information officers sa gobyerno.
***
Usa sa dugay na nakong gustong isulti sa kahugpongan sa mga tigpamaba sa mga buhatan sa gobyerno mao ang pagpasabot nganong di na ingon ana kamapuslanon ang naandan nila nga pagsuwat ug pag-apud-apod og press releases.
Nga, nakatag-an ka, mao gyoy unang reklamo nga akong nasugatan pag-abot namo sa ilang tigom sa Regional Association of Development Information Officers (Radio 7): Nganong di man mogawas sa mga sibyaanan sa ABS-CBN Central Visayas ang ilang press releases; tungod ba kay gisuwat nila og Iningles ug Binisaya ang kasagaran sa among mga balita?
***
Ang tinuod nga tubag: Ang kamapuslanon sa sinuwat nga press releases nilabay na; ug mahimong di na mahitabong mabanhaw pa. Ako silang gihagit: Nganong di man moluwat og audio release alang sa mga sibyaanan sa radyo o video release alang sa telebisyon?; ug ang mga sinuwat alang sa mga pamantalaan mahimo bang pakapinan ug daghang hulagway nga kapilian?
Inay isuwat, mas maayo kon ang tingog o video sa ilang regional directors, o mayor, o gobernador maoy i-email. Inay basahon lang sa mga magsisibya, mas epektibo kon ang lokal ug nasudnong mga opisyal gyud mismo ang madunggan ug makit-an sa mga magbubuhis. Sa way paghisgot nga mas kapaninglan sila sa ilang mga pamahayag.
***
Lain nakong sugyot: Nganong magsige pa man og patawag og press conferences sa mga buhatan sa gobyerno o sa pribadong mga kan-anan (nga mabuktot lang ang mga magbubuhis sa dakong gasto; gawas nga ma-kontrobersiyal na sab kon may ipakapin nga mga sobre, o may mokuwestiyon sa paggasto sa buhis nga hinagoan sa katawhan alang sa mga sakop sa media, nga ang pipila wa gani klarong outlets?).
Kay hapit tanang newsrooms duna na man gyoy internet access, mas barato ug makatabang tingali sa tanang hingtungdan kon manubag og mga pangutana ang mga opisyal sa gobyerno pinaagi sa Skype, o Google+ Hangout, o YouTube, o ubang social media networks. Sa ingon, di lang ang mga sakop sa media ang makapangutana, makaapil pa ang nagpakabana nga mga magbubuhis.
***
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com.