Pangpang, San Isidro, Talisay City — Morang piyesta ang among naabtan dinhi. Kapin sa gatos ka anak, apo, apo sa tuhod ug apo sa sungkod nagtapok pangandam sa ika-85 nga sumad sa adlaw’ng natawhan ni Gerarda “Lola Dadang” Legarde Parba. Way apil sa ihap ang ubang mga apo nga nanglangyaw na sa ubang mga dapit.
Siyam ang anak ni Lola Dadang. Patay nang ilang kamaguwangan. Si Claudio Parba niingon nga nauyonan nilang tanang managsuon nga magpabilin dinhi. Uban sa mga anak ug mga apo sa mga igsuon sa ilang amahan. Maong mora gyod tinuod silang mag-piyesta kun magsaulog sa espesyal nga mga okasyon.
* * *
Sa siyam ka managsuon, si Dioscorra ray wa maminyo. Si Claudio ang kinadiyutayan og anak lima ra. Kasagaran sa ilang mga igsuon tag-walo ug tag-kapin sa napu. Ang topnotcher nila dunay 20 ka anak. Sa kataposang ihap, si Lola Dadang duna nay 73 ka apo, 64 ka apo sa tuhod ug kapin sa 20 ka apo sa sungkod.
Kun mahibaw-an sa kadagkoan sa Simbahang Katoliko, ang pamilyang Parba ang labing lig-on nga argumento batok sa Reproductive Health (RH) Bill, labi na sa mga probisyon nga nagpalambo sa mga kontraseptibo. Si Claudio niingon hinuon nga, lahi sa iyang mga igsuon, kutob ra siya sa lima aron makaangkon og mas sanag nga ugma ang iyang mga anak.
* * *
Unsay ilang sekreto sa paghusay sa mga away nga nakahulga sa panaghiusa sa pamilya? Matod ni Dioscorra nakatabang ang ilang gidaghanon sa pag-am-am gilayon sa mga nagkasungi. Ilang gitambagan sa pagbiya lang una aron makagginhawa og lawom sa di pa hingpit nga moulbo ang kasuko.
Nakatabang sab ang ilang kadaghan pag-atiman sa ilang mga masakiton. Magtampohay sila kun dagko ang bayranan sa tambal o tambalanan. Daghan kaayong pakan-on kun magkatapok atol sa piyesta o birthdays, apan daghan sab sila nga mag-amotay og putahe ug magtinabangay og luto.
* * *
Tungod sa ilang kadaghan, gideklarar ni kanhi Talisay City mayor Dehlia Tiu ang ilang dapit nga “Barangay Parba.” Si Claudio nakasilbi og tulo ka termino isip konsehal sa San Isidro dihang nidagan pagka barangay kapitan niadtong 2007 batok nilang Yehyen Bucao ug Laida Restauro. Nagkasabot silang maghiusa pagtuboy ni Bucao sa piniliay sa 2010.
Mahimong politikanhong gahom ang gikinahanglan sa mga Parba aron pagpanalipod sa luna nga ilang nahimutangan. Nadaog na nila ang luna nga ilugon unta sa gobyerno kay nakapakita ang iyang amahan sa ilang karaan na kaayong tax declarations. Apan nisurender nang daan si Claudio nga mailog pa ang lain nilang luna nga gi-okupahan na ron sa usa ka subdivision. Kay bisan sa pagdasig sa mga opisyal sa Talisay, nahibawo siya nga nagkinahanglan og minilyon ka pesos ug daghang katuigan ang kombate sa korte.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com