Pakyas sa tipos

Pila ka adlaw sa wa pa mobanos ang Department of Health (DOH) pagduma sa kampanya batok sa tipos sa Alegria, habagatang Sugbo, si kanhi mayor, karon Konsehal, Raul Guisadio nitug-an nga naglisod sila pagkumbinser sa mga molupyo pagpabukal sa ilang tubig sa di pa imnon:

Ang mga katiguwangan di kadawat nga human sa kapin sa tulo ka dekada nilang paggamit sa tubig karon na lang sila nangasakit;

Ang katiguwangan nipadayag og sukwahi nga pagtuo—nga ang kagaw nga nakapasakit sa mga molupyo naggikan sa hangin di sa tubig; ug

Ang mas batan-on nga mga molupyo niinsistir sab nga luwas ang tubig kay wa sila mangasakit dayon.

***

Ambot unsay nagkuwang—ang ila bang mga kawani nga mosuroy sa kabalayan aron pag-edukar sa mga molupyo pagpabukal sa tubig ug pagpanlimpiyo sa palibot, ang ila bang kakugi ug kamatinud-anon pagtino nga di makakatap ang kagaw ug di na madugangan ang mga matakdan sa tipos, ang ila bang determinasyon pag-atiman sa mga pasyente aron makalingkawas dayon gikan sa sakit, o ang ila bang pagsabot sa tinuoray nilang gimbuhaton isip mga tagduma sa lungsod sa pagkontrolar sa epidemiya.

Mahimong ang pipila o ang tanan gyud nga nahisgutan sa ibabaw ang hinungdan sa kapakyas sa munisipyo pagsumpo sa paspas nga pagkatap sa tipos. Maong sa tumang kauwawan, gipulihan sila og mga dayo pagpanlimpiyo sa ilang kaugalingong nataran.

***

Nabantang ang kataphaw sa mga paningkamot sa lokal nga mga opisyal sa Alegria sa ilang kapakyas paghimong luwas sa mga tinubdan sa tubig sa mga barangay sa Sta. Filomena, Poblacion ug Guadalupe. Bisan pila na ka kilo nga chlorine ang nahurot sa inadlaw nga pagbubo sa nagkalainlaing spring boxes, wa pa gihapoy timaan sa chlorine sa mga gripo sa kabalayan.

Ngano man ni? Tungod ba sa kadaghan sa spring boxes ug sa kadaan na sa mga tubo? O tungod ba kay di lang gyod kamao ang mga kawani sa munisipyo? O igo lang namakak sa pangangkon nga duna silay gihimo?

***

Bisan ang pag-atiman sa mga pasyente sa tipos gikuwestiyon na sab karon sa nagpakabana nga mga molupyo sa Alegria. Matud sa mga doktor ang labing epektibong tambal pagpaubos sa hilanat ug pag-ayo sa mga pasyente mao unta ang injectable antibiotics nga balor og gikan sa P300 ngadto sa P500 matag usa.

Apan ang gipanghatag sa munisipyo mao ang tabletas nga generic nga antibiotics nga tag P14 ug branded nga antibiotics nga tag P40 matag usa. Nanagana ba lang ang lokal nga mga opisyal paggasto sa ilang P2 milyones nga calamity fund? O kuwang lang gyud sila og pagpakabana alang sa labing kabos nilang mga molupyo nga maoy nagkinahanglan sa labing dinalian nga hinabang?

* * *

Email: [email protected]