Bayaning gitalikdan

Kaluoy sa Pinay nga nagtrabaho isip tiglimpiyo sa usa ka klinika sa Saudi Arabia: Gilugos sa iyang kauban sa trabaho, gibilanggo dihang nakaplagan nga nagsabak, nakuhaan sa iyang gisabak tungod sa pait nga kahimtang sa bilanggoan ug lapdosan pa gyod og 100 ka higayon kun makagawas na.

Ang pait niyang kahimtang nahiagoman human nakalingkawas sa nahauna nga kontrata sa panrabaho sa Dubai. Diin gidaugdaog siya sa employer nga wa magtagad pagpakaon niya. Gipakaingon niya nga makadawat og mas makiangayon nga pagtagad gikan sa bag-o niyang gitrabahoan sa silingang nasud sa Tungatungang Sidlakan. Apan mas pait pa man diay hinuong kalbaryo ang nagpaabot niya.

* * *

Tungod sa padayon niyang pagkabilanggo sa Saudi, ang OFW wa nay suholan. Nga mao ray gisaligan sa tulo niya ka gagmay’ng mga bata nga nahibilin dinhi sa Pilipinas. Nahunong sa pag-eskuyla ang duha sa tulo niya ka anak nga nagpangedaron og 15 ug 14. Ang kamanghoran 5 anyos pa.

Ang mga bata way kasayuran kanus-a makalingkawas ang ilang inahan gikan sa Saudi ug mahibalik sa Pilipinas. Labaw na nga wa sila’y kasayuran unsay kaugmaon nga nagpaabot nila karon nga wa nay panginabuhi ang ilang inahan. Ang kalinghod sa ilang panuigon wa makapanalipod nila gikan sa sangpotanan sa kapakyas sa kagamhanan pagmugna og tarung nga kahigayonan nga trabaho alang sa ilang inahan dinhi sa ilang kaugalingong nataran.

* * *

Wa igkita sa bisan asang bahin sa panaugdaog nga nahiagoman sa OFW ang kagamhanan. Way buhatan nga nakapugos sa unang employer sa Dubai paghatag sa tukma niyang suholan ug mga benepisyo, way buhatan nga nakahatag og kaisog sa OFW pagreklamo nga gilugos siya; way buhatan nga nakapasabot sa Saudi nga mas makiangayon ang pagsilot sa nanglugos kay sa biktima; ug way buhatan nga nakalukat niya gikan sa bilanggoan sa wa pa unta makuha ang iyang gisabak.

Kini bisan kun ang OFW niagi sa tanang legal nga proseso sa POEA ug nakabayad sa OWWA. Inutil ang POEA pagpatuman sa kontrata sa panrabaho. Labaw’ng way nahimo ang OWWA pagpanalipod sa labing batakan niyang katungod.

* * *

Ang OFWs nakapada og hangtod $17 bilyones matag tuig. Ang ilang dollar remittances maoy nakasagang sa labing bangis nga epekto sa kalibotanong krisis. Mga ekonomista nagkauyon nga kun mohunong ang OFWs pagpada og dolyar sa ilang mga kapamilya, hingpit nga mahugno ang nasudnong ekonomiya.

Tungod sa dako nilang tampo, gipasidunggan sa kagamhanan ang OFWs nga bag-ong mga bayani. Kinasingkasing gyod tingali ang pag-ila kay wa man magtagad ang kagamhanan pagpanalipod sa OFWs gikan sa mga panamastamas sa langyaw’ng kanasuran nga ilang gitrabahoan. Matinud-anon gyod tingali ang pasidungog kay bisan ang Comelec nisalikway man sa pagsuway sa OFWs pagsalmot sa party-list elections, iyawat na lang unta nga may makada sa ilang tingog sa Kongreso.

* * *

Email:[email protected]