Buslot sa ilokan

Sakto kaayong sulti sa usa ka mangingisda: "Kaming mga kabos, kon mopalit mi’g P20 nga t-shirt, amo pa man ganing susihon wa bay buslot."

Ang Kapitolyo pa kaha?

Mao ni nakalisod dawaton sa linya nga gisubay karon nilang Gobernador Gwen Garcia ug kaubanan sa pagpatin-aw sa ilang pagpalit sa luna sa mga Balili sa Tinaan, Naga nga naa sa ilawom sa dagat: "Nasayop mi, moangkon mi’g responsibilidad, apan limpiyo ang titulo, wa mi pasidan-i sa DENR ug sa ubang nagpakabana nga mga Sugbuanon bisan dugay nang gipahibawo nga paliton namong yuta; gawas pa, si Cebu Provincial Board Member Juan Bolo maoy nagsige’g apura sa transaksiyon."

* * *

Sakto ang DENR. Di ilang gimbuhaton ang pagpasidaan sa Kapitolyo nga kadudahan ang kahimtang sa luna nga ilang palitunon. Kay sama sa Sugbuanong mga magbubuhis, ang DENR way kalibotan asang bahina sa luna sa Tinaan ang ilang paliton. Wa nay laing mahimo ang DENR kon magsige na la’g subay sa mga transaksiyon sa yuta aron kapasidan-an ang mga mamalitay.

Ang mga mamalitay, labi nang Kapitolyo, maoy dunay obligasyon sa pagsusi sa mga luna nga ilang palitunon. Kon mausik ang P20, ang mangingisda ray mapilde. Ang P98.9 milyones nga gibayad sa Kapitolyo sa mga Balili ila sa mga Sugbuanon.

* * *

Sayop ang Kapitolyo. Ang agresibong pagsunod ni Bolo sa transaksiyon, ang pag-notaryo sa iyang kawani sa deed of sale ug ang pagpaggamit sa iyang buhatan sa unang binayranay sa luna, di makapapas sa responsibilidad nilang Garcia ug kaubanan sa dakong kapildehan sa kuwarta sa mga Sugbuanon.

Gawas lang kon mokumpisal ang mga sakop sa provincial board nga nawad-an sila’g kabuot dihang gibundak ni Bolo ang ngan ni Garcia pagpalusot sa transaksiyon. Ug gawas lang kon gisuspenso ni Garcia ang iyang gikaintapan nga kakutikutihan dihang nakadungog nga giuran-uran lang ni Bolo ang iyang ngan pagpaspas sa pagpalit sa yuta. Aw, dagat, pagatpatan ug fish pond diay.

* * *

Luoy ang mga Sugbuanon. Napilde nang ilang hinagoan nga P98.9 milyones, wa pay klaro duna bay masilotan sa klarong kalapasan sa balaod. Napakyas ang Kapitolyo pagpanalipod sa kaayuhan sa Sugbo sa pagsud sa transaksiyon nga klarong nakapaalkanse sa mga Sugbuanon. Apan human niangkon og responsibilidad ug nangayo’g pasaylo, wa mopakita og timaan sa pagtul-id sa kahiwian. Gawas sa paghan-ok sa nangalisbong kontrobersiya ngadtong Bolo.

Maayo pang mangingisda. Mahimong molubad dayong t-shirt human sa usa ka laba apan makapanegurong way buslot ang ilokan. Apil hinuon siya sa pilde sa Sugbuanong mga magbuhis. Salamat sa kriminal nga pagpabaya. Bisan sa kadaghan sa mga eksperto ug kalapad sa kasinatian sa mga transaksiyon sa yuta, ang Kapitolyo nipili pagsige la’g tutok sa gilawog nga mga titulo. Manghambog ba gihapong nakabaratilyo, nga lima ra man sa 25 ka ektarya ang uga?

* * *

Email:[email protected]