Unfriendly ba god ang Lapu-Lapu?

Kon paspas lang g'yod ang pag-isyu'g mga permit ug clearances sa mga local government units ngadto sa mga magpapatigayon nga gusto nga magmugna og negosyo, kini maoy makapalambo sa usa ka lugar.

Abi ninyo og ngano? Daghan man ang ganahan nga adto mobutang sa ilang negosyo sa maong dapit kay dili man lisud ang pagkuha'g permit basta kompleto lang ang mga gikinahanglang papeles. Sa ato pa, daghang buhis ang makolekta.

Tungod niini akong daygon ang mga opisyal sa dakbayan sa Lapulapu nga gipangulohan ni Mayor Arturo Radaza tungod kay maayo nila nga pagkadumala ang dakbayan kabahin sa pamatigayon.

Ang survey sa Asian Institute of Management, sa International Finance Corporation of World Bank, sa Board of Investment ug sa Department of Trade and Industry, nagpakita nga dili lisud ang pagbutang og negosyo sa Lapulapu.

Nagpasiugda og survey ang Asian Institute of Management inabagan sa ubang ahensya aron pagsuta kon hain sa mga dakbayan ang sayon ra nga tukoran og mga negosyo.

Ang ilang gihimo mao ang pagsukna sa mga magpapatigayon kon unsa kalisud ang pagsugod og negosyo sa usa ka lugar, pananglit dugay ba ang pagkuha og mga permit.

Dunay 21 ka dakbayan sa nasud ang gihimoan og pagtoon kabahin sa problema pagsugod og pamatigayon, pagkuha'g mga permit ug lisensya, ingon man ang pagparehestro og mga katigayonan.

Sa laktud, ang dakbayan sa Lapulapu maoy nakakuha sa ikaduhang dapit sa overall ranking, sunod kini sa Taguig.

Ang ikatulong lugar nakuha sa Marikina, ang dakbayan sa Sugbo ika-upat lang gani ug ang Mandaue maoy ika-unom.

Nagpasabot kini nga sayon ra kaayo ug walay kuti ang pagsugod og pamatigayon diha sa Lapulapu. Tungod niini, nagtoo ko nga modaghan pa ang mga investors nga mobutang og puhonan diha sa maong dakbayan.

Angay sa pagdayeg si Radaza sa iyang maayong pagdumala sa Lapulapu nga maoy nakapahimo niini nga "business friendly" nga dakbayan.

Apan nahinumdom ko sa pamahayag ni magpapatigayon Efrain Pelaez nga mihulagway sa Lapulapu nga "unfriendly" ngadto kanilang mga magpapatigayon.

Kon imong basihan ang resulta sa Asian Institute of Management, mora'g walay basihanan ang pamahayag ni Mr. Pelaez.

Nakaingon ko nga kontra man god ni Mr. Pelaez si Radaza kay gipasakaan man gani kini niya'g kaso didto sa Ombudsman kay namalit kuno'g mga computer nga "overpriced" sa kantidad nga mohapit P50,000.

Apan may mitug-an nako nga ang nasuk-an ni Mr. Pelaez kang Radaza mao diay ang pag-insister sa mayor nga pabayron g'yod siya ug buhis sa iyang mga patigayon diha sa Mactan Export Processing Zone.

Ang pag-insister ni Radaza nga mobayad g'yod si Pelaez og buhis sa iyang negosyo bisan og anaa kinimahimutang sa export zone kay dili man kini pang-export.

Nasayran pa g'yod nako gikan sa mga dukomento nga gisumiter ni Radaza sa Ombudsman aron pagtubag sa iyang kaso nga mao diay nga wala pugsa si Pelaez pagpabayad og buhis atul sa kanhi administrasyon kay gihimo man niya si Weigel nga business partner.

Ang asawa ug anak mismo ni kanhi mayor Weigel -- ginang Paz Weigel ug Mark Steven Weigel -- maoy mipirma og affidavits nga nagbutyag sa giingong "business ties" nilang Pelaez ug mayor Weigel.

Gibutyag ni Radaza nga si mayor Weigel gihatagan diay ni Pelaez og 15,000 nga shares of stock sa Coral Point Properties Incorporated.

Aron kuno dili mabulgar ang paghatag kang mayor Weigel og bali'g P1.5 milyones nga kantidad nga "shares of stocks" gibutang kini sa ngalan sa korporasyon nga gipanag-iya ni Pelaez, apan ang orihinal nga kopya sa certificate of shares of stock gihatag ngadto sa mayor.

Mao nga dihang namatay na si Weigel, si ginang Paz misugo sa iyang anak nga susihon kon makuha ba nila ang maong kantidad sa "shares of stock."

Inay bayran ang kinatibuk-ang kantidad, P500,000 ray gibayad kanila ni Pelaez kay kuno daghan og utang kaniya ang iyang namatay'ng amahan mao nga pwerteng sukoa sa pamilyang Weigel.

Matud ni Mark Steven nga dili ang iyang amahan ang nakautang kang Pelaez kon dili, si Pelaez pa gani maoy gihatagan og tax privileges sa kanhi mayor.

Buyno, alang nako ang pagkolekta og buhis sa mga taxable income ug properties tukma lang ug dili kini makapahimo sa usa ka dakbayan nga "unfriendly" sa mga magpapatigayon.