Asean summit pangandami

Angay g'yod nga ang mga opisyal sa kagamhanan dinhi sa Sugbo magpatawag og seminar aron matudloan sila og ang ilang mga kawani sa tukmang protocol agi og pagpangandam sa umaabot nga Asean Summit.

Sigurado ko nga daghan pa ang wala masayod unsay tukmang buhaton kon makaatubang ka og mga "foreign dignitaries", mga pangulo sa lainlaing kanasuran ug uban pa.

Swerte kaming taga The Freeman ug igsoong tabloid, ang Banat News, kay nahatagan na kami og ideya kon unsay angay'ng buhaton kon ibutang nato nga karong adlawa, ipahigayon na ang Asean Summit.

Si Foreign Affairs Undersecretary Francisco Benedicto maoy mipadala sa iyang Protocol Officer nga si Angel H. Espiritu nga maoy mohatag og lecture kanamong mga reporters ug editors sa duha ka mantalaan.

Sa laktud, nindot g'yod kon masayod ka sa tukmang lagda kay kon makaatubang na nimo ang maong mga foreign dignitaries, mga pangulo sa laing kanasuran, malikayan nga makahimo ka og daghang sayop.

Gawas pa, kon tukma ang imong pagabuhaton, ang maong mga langyaw modayeg kanimo. Bisan ang paghatag ingon man ang pagdawat sa mga calling cards gikan sa mga langyaw, gitudlo ni Espiritu.

Usa nga angay'ng pasalmoton sa mga susamang seminar mao ang mga polis, traffic enforcers ug kadtong mga tawo nga gitahasan sa mga trabaho diha sa front line pag-abi-abi sa mga langyaw'ng bisita.

Human sa among seminar, nakasugat ko'g Citom enforcer nga akong gipangutana kon nakaila ba siya sa mga sakyanan sa mga foreign dignitaries nga nagdala og mga diplomatic plates. Wala kuno siya masayod.

Labaw na nga wala masayod ang maong traffic enforcer nga ang mga diplomats dili mahimong dakpon ug tanggongon bisan og nakahimo pa kini og salaod dinhi sa nasud.

Angay'ng matngonan niadtong mga kawani nga tahasan unya sa kalihukan diin mopatugtog na sa mga national anthem sa lainlaing nasud nga dili maayong hikapon ug bukharon ninyo ang mga bandera.

Sagad man god nga makita nato sa mga kalihukan nga sa pag-awit na sa national anthem atol sa mga okasyon nga anha himoa sa "indoor," dunay tawo nga motuyo sa pagbukhad sa bandera. Ayaw g'yod ninyo kini buhata.

Pwerteng daghana sa mga punto nga maayo ug dili maayong buhaton nga gibatbat ni Espiritu. Apil na god sa pagkaon, paggamit og pahumot, pagsakay sa sakyanan, paglingkod diha sa mga dinner party, gitudlo pa niya.



Ang paglakaw kauban sa usa ka head of state, diplomats ug uban pang mga dagkong lider sa lainlaing nasud, duna usa'y mga lagda.

Basta, maayo g'yod nga patambungon og susamang seminar kadtong mga tawo nga tugyanan sa pag-abi-abi sa mga bisita unya gikan sa labing minus 17 ka nasud nga sakop sa Association of Southeast Asian Nations.

* * *

Dakung hagit karon sa kapolisan ang pagsulbad sa pagpatay ni Ananias Dy, kinsa mipasangil nga sila si magpapatigayon Peter ug Wellington Lim, nalambigit sa negosyo sa illegal nga drugas.



Akong klarohon nga ang mga sakop sa House Committee on Dangerous Drugs nga gipangulohan kaniadto ni Kongresista Antonio Cuenco wala gayod makamatuod nga ang managsoong Lim tinuod nga mga drug traffickers.

Apan tungod sa pagtistigos ni Dy batok sa managsoong Lim, dili malikayan sa katawhan nga magduda nga sila may kalambigitan sa pagpatay sa biktima nga kanhi nahimo nilang kawani.

Hinoon, siguradong kataw-an ra kini sa managsoong Lim. Kutob ra sa katahap ang maong mga tawo apan lisud iprobar nga ang managsoong Lim may kalambigitan sa pagpatay ni Dy.

Tungod sa nahitabo ni Dy, posible nga kadtong ubang mga tawo nga nagtinguha nga motistigos sa mga kontrobersyal nga kaso, magpanuko na kay mahadlok nga mahisama sila ni Dy.

Ang tinuod, lisud na nga mokompyansa sa pagka karon. Sama kanamo nga mga sakop sa media, ilabi na og dili ka magdiki-diki pagbutyag sa kamatuoran ug pagsaway sa kahiwian, pangandam na lang daan.

Kinahanglan nga giandam na nimo kanunay ang imong kaugalingon. Ako, kanunay nga gibutang nako sa akong kaisipan nga dunay nasuko sa akong mga komentaryo ug nga sila nagtinguha og dautan kanako.

Kini maoy rason nga giandam na nako ang akong kaugalingon pagsukol sa mga dautang elemento. Kay wala man ko'y armas, ang ilang bala, suklian lang nako og pag-ampo.