Tuod nga lubasan

Sa paghitungas ni Marman sa nabungtorang luna sa iyang banika, gidulong dayon niya ang dakong tuod nga punoan sa kahoy’ng lawaan — ang tuod nga lubasan! Dako gyud ang tuod nga lubasan sa punoan sa lawaan. Kay sa wala pa kini ipaputol ni Marman sa senso ug gipagabas, dili man magakos og lima ka tawo ang nag-inusarang karaan nga kahoy sa iyang banika.

Mibathay ang pahiyom ni Marman sa  paghiduol na niya sa tuod nga lubasan. Human sa katuigan nga nagpabilin ang pagkalig-on ug pagkasolido nga tuod niini nga wa gyud magabok ug madugta, nakita karon niya nga nanalingsing ang tuod nga lubasan. May bag-ong subol nga salingsing nga misubol sa kilid niini, nga alang kaniya angay lang amumahon aron molipang ug motubo. Ug nanumbalik karon sa iyang kaisipan ang iyang plano ug damgo nga nahatagan og katumanan.

“Pen, isip barangay kapitan ning atong baryo nga nahilayo ang parokyang simbahan sa atong lungsod, plano  ug damgo ko nga magtukod og dakong kapilya sa atong baryo, aron anhi na lang magmisa ang pari matag Domingo alang sa atong baryohanon nga manimbahay ug dili na lang moadto sa simbahan sa lungsod aron mosimba.”

“Katublaw ba anang plano ug damgo, Mar! Asa man ka’g igasto sa mga dapat nga itukod og dakong kapilya?” miiknat ang kilay ni Ipen nga asawa ni Marman.

“Ipaputol ug ipagabas ko ang karaang dakong punoan sa lawaan sa atong banika nga igo nang makapasar sa mga dapat sa pagtukod og dakong kapilya! Nalipay ko, Pen, nga maghimo’g proyekto nga handumanan sa akong pagkabarangay kapitan nga dili na malimtan sa katawhan...!”

Ug natuman gayud ang plano ug damgo ni Marman. Mibarog sa ilang baryo ang dakong kapilya, nga ang tanang dapat-haligi, marko, bungbong ug paru’os, pulos tabla sa ginabas gikan sa dakong punoan sa lubasan nga kahoy’ng lawaan. Sin ang giatop niini ug sementado ang salog niini. Ang bangkong lingkuranan sa sulod sa dakong kapilya, gama gihapon sa tabla sa lawaang lubasan. Nabatasan nga duawon na kini sa pari matag Domingo alang sa Santos nga Misa, diin magkahiusa sa  pagsimba ang mga lumolupyo sa baryo.

Gitutokan na usab ni Marman ning udtoha ang tuod nga lubasan, nga manalingsing na. Angay lang kini nga amumahon. Damgo na usab ni Marman nga mahisama siya nga usa ka tuod nga lubasan. Nga bisan moabot na ang tagal sa hinulaman niyang kinabuhi, magpabilin nga lig-on, solido ug dili madugta ang iyang maayong mithi ug binuhatan sa panumdoman sa katawhan, nga angay lang amumahon aron mobalik sa pagpanalingsing, alang sa bag-ong henerasyon.

Karon pa lang, nakita ni Marman ang iyang pamayhon diha sa tuod nga lubasan. (Kataposan)