Iuli ko ikaw sa kangitngit Generosa

Pagkanaog gyud ni Felixberto sa mini-bus, may nadunggan siyang usa ka uha sa bata. Milingi siya ug didto duol sa imbornal nga nahimutang dili halayo kaniya, maoy iyang nakita ang usa ka puya nga giputos sa usa ka puting hagmon.

Ug gidali niya kini pagsakwat ug gidala sa ilang balay aron ipakita sa iyang asawa nga si Imak.

"Uy, hala, Berto, kaguwapa gud ining bataa. Bisa'g gamay pa kini apan maila nga guwapa kini siya. Tan-awa ra gud, puti ug unya taluytoy ang ilong. Kinsa kahay tag-iya ining bataa no, Berto?" ni Imak nga gibati'g kahinangop kay may matawag nga duna na sila'y anak bisa'g dili gikan sa iyang sabakan.

"Matawag nga usa kini ka tinagoan, Imak. Kita rang duha ang nahibawo ini. Ug kining bataa, atong isipon nga atong tinuod nga anak," ug mipahiyom si Berto o Felixbertto.

Dihang nadalaga na si Generosa, kay mao may ilang gipangalan niini, daghan kaayong naibog sa iyang katahom.Usa sa naibog mao si Franco, ang anak ni Santos nga nadungog sa pagkatulisan ug kawatan. Apan nahigugma si  Generosa kang Franco.

"Salamat, Generosa, nga gidawat mo ang gihalad kong gugma," ni Franco pa nga mihalok sa mga ngabil sa dalaga kinsa miukob usab pag-ayo sa ngabil sa ulitawo.

Unya, usa ka gabii niana, nagkaguliyang ang sityo Pahoy dihang dunay gibalbal. Nagalhab ang tiyan sa biktima, wala nay atay.

Usa ka gabii sa pagpamisita ni Franco sa ilang Generosa may buot isulti ang dalaga sa ulitawo. Unya, "Franco, may isulti ko nimo ug seguro gyung imo kong biyaan." "Unsa man na, ha Generosa?"

"Daghan na kaayo kong gibalbal," ni Generosa nga wala motan-aw kang Franco. "Ungo... mangtas... usa ko ka mangtas nga ungo."

Wala motingog si Franco. Gitutokan ang dalaga. Unya nananghid nga mopauli na. Wala kini lingilingi nga nibiya.

Pagka-ugma, miduol si Felixberto kang Generosa ug kalma kaayo kining namulong, "Generosa, pangitaa ang imong tinuod nga ginikanan, kay dili ka namo tinuod nga anak. Anak ka sa mangtas nga ungo, napunitan ka lang nako dugay na." (Kataposan)