Ang kabilin

Kabalaka ug kaguol ang gibati ni Gaspar. Hapit na moabot ang adlaw nga ilang gikasabotan ni Cadong nga kun dili niya malukat ang iyang giprenda nga basakan sulod sa lima ka tuig, hingpit na kini nga mapanag-iya ni Cadong.

Gianugonan siya sa basakan kay maayo kini pagkapuwesto duol sa sapa ug sa nahimutangan sa dam. Busa aduna kini tubig nga nagdagayday paingon sa basakan.

Mao kini ang rason nga nindot ang iyang mga ani og nakapaharuhay kini sa ilang kinabuhi. Apan karon ang makapahimulos na unya sa basakan mao na si Cadong.

Gianugonan usab si Gaspar kay ang basakan kabahin kini sa butang nga ibilin niya sa iyang bugtong anak nga si Ronel. Gusto niya nga kun aduna na kini pamilya, may basakan na siya nga kakuhaan sa ilang panginabuhian.

Apan karon ingon sa hanap na kini nga mapanunod pa ni Ronel. Wala na siya’y salapi nga ikalukat sa basakan.

Napugos siya sa pagprenda sa basakan diha nga naospital ang iyang asawa nga si Dolores. Nahurot ang ilang tinigom sa paggasto sa ospital mao nga napugos sila pagprenda sa basakan.

Singkwenta mil pesos ang prenda ni Gaspar sa basakan ngadto kang Cadong. “Pa ayaw’g kabalaka ug ayaw’g kaguol nga dili na nato malukat ang atong basakan,” mapahiyumon si Ronel.

“Ngano gud nga dili man ko maguol Ronel. Bililhon kaayo na nako ang maong basakan kay gawas nga nakahatag na nato og haruhay nga panginabuhi, kabilin usab kana nako sa imong mga apohan ug gusto usab na nako nga ibilin diha nimo kun wala na kami sa imong mama,” ni Gaspar.

“Ayaw og kaguol kay ako ra lagi gihapon ang makapanunod niana nga basakan,” masaligon nga namulong si Ronel. Wala makasabot si Gaspar. Dangtan og pipila ka bulan, masuk-anong miadto si Cadong sa balay nila ni Gaspar.

“Gaspar, hain man ang imong anak nga si Ronel! Kinahanglan nga karon gabii moadto mo sa among balay aron sabotan nato ang ilang kasal ug sa akong anak. Tulo na ka bulan ang bata nga gisabak sa akong anak nga si Marites ug si Ronel ang amahan!” ni Cadong.

Human nga nagkasinabtanay si Gaspar ug Cadong, mipauli na ang naulahi. Karon nasabtan na ni Gaspar kun ngano’ng si Ronel mipasalig nga siya ra gihapon ang makapanunod sa ilang basakan.

Nakapahiyom si Gaspar sa iyang huna-huna, mahimo na niya’ng umagad ang bugtong anak ni Cadong nga si Marites. (Katapusan)