Mga maymay ni Nanay

Lahutay lang gyud, Dong Fred! Malipay na lang mi’s Tatay mo nga makagraduwar ka’g hayiskol...!” mao kini ang maymay ni nanay Yatut nako matag Sabado nga way klase ang eskuylahan, nga moabag ko’g guna sa among uma sa banika.

Diha pa ko sa unang ang-ang sa hayiskol niadtong higayona. Bisan sa among kakabos, nakapadayon ko’g eskuyla sa hayiskol, tungod kay libre man ko’g bayranan sa tuition fees, kay ako man gud ang na-first honor sa paggraduwar sa Grade Six.

Tulo ming mga anak nilang tatay Dalvi ug nanay Yatut. Sila’s Day Sil-ong ug Do Antoy nga akong mga magulang, mihunong sa pag-eskuyla sa hayiskol kay dili na makaabaga sa galastohan sila’s tatay ug nanay tungod sa among kawad-on. Ang duha nako ka magulang igsuon, maoy nanarbaho sa asyenda sa tubo, aron makabangkelya sa among panginabuhian.

“Sige lang, Nay! Paninguhaon ko nga mamentinar ko ang akong grado sa hayiskol, aron libre gihapon ko sa bayranan hangtud na sa paggraduwar nako sa 4th year high school....!” pasalig sab nako agi’g balos sa maymay ni Nanay kanako.

Gitisok ko gayud sa akong kaisipan ang mga maymay ni nanay. Nagkugi ko sa pag-abag kanila. Nakakat-on sab ko’g balhat nga panarbaho sa asyenda Franco. Guna sa katubhan. Pangabuno sa katubhan. Pamaka sa katubhan. Panapas sa katubhan. Panipsip sa gitapsan sa punoan sa tubo.

Nag-antos ko sa duha ka t-shirt ug duha ka karsones nga pulipulihan pagsul-ob, natapos ang mga tuig.  Nagmantinel og sinelas nga wa gyud katilaw og sapatos. Magbaktas sa tulo ka kilometros paingon sa eskuylahan matag buntag ug pauli sa  balay matag hapon. Magsupa sa bawon nga kan-ong mais nga binuyok nga puston sa hinawob nga dahon sa saging kay way sud-an. Usahay, sinugbang uhong ug sinugbang talong maoy naandang isuwa’g bawon sa eskuylahan.

Ug nakalahutay gyud ko. Nagmabungahon ang mga maymay ni nanay. Nakagraduwar gyud ko sa hayiskol nga balediktoryan. Hasta sab ang magulang ko nga si Do Antoy, nakagraduwar sab sa hayiskol, dungan nako.

“Salamat nga nakagraduwar mo sa hayiskol! Maoy itisok na sab sa inyong kaisipan nga ang kakabos dili babag sa tawo aron pagkab-ot og hataas nga edukasyon sa kinabuhi...!” laing maymay ni nanay nga nakahatag na sab og kadasig nako alang sa pagpadayon ko’g eskuyla sa kolehiyo, human sa malampuson kong paggraduwar sa hayiskol. (Kataposan)