DTI wala kapugong sa pagsulbong sa presyo sa bugas

Hilabihan na karon ang pagsulbong sa presyo sa bugas (commercial rice) nga ang mga namaligya maoy ilang gihapin nga katarungan nga ang bagyong Yolanda maoy nag-unang hinungdan.

Ang pagsulbong sa presyo sa matag kilo sa commercial rice nga bugas nga gibaligya sa kamerkadohan nga naglakip sa Taboan sa dakbayan sa Sugbo ug uban pa nga kamerkadohan taliwala usab kini sa gipatuman sa Department of Trade and Industry (DTI) nga price freeze sa mga lalawigan dinhi sa nasud nga nasugamak sa naghagiyos nga bagyong Yolanda.

Ang matag kilo sa commercial rice sa wala pa mohapak ang bagyong Yolanda  mapalit lamang sa P37 ngadto sa  P46 ang matag kilo apan pipila ka adlaw human sa paghapak sa bagyong Yolanda maoy namatikdan sa mga pumapalit ang hilabihan nga pagsulbong nga anaa na sa P46 ang labing ubos ngadto na sa P52 ang matag kilo.

Gibati og dili tiaw nga kahingangha ang mga pumapalit tungod kay daw wala man makapugong ang gipatuman sa DTI nga price freeze nga nagpasabot nga tanan nga nag-unang palaliton nga naglakip na sa bugas dili mahimong pausbawan ang presyo sa matag kilo. Gisalikway hinuon sa DTI nga ilang kaakohan ang pagbantay sa presyo sa matag kilo sa bugas sanglit ubos man kini sa kaakohan sa Department of Agriculture (DA) nga daw wala lamang gayod usab magpakabana sa presyo sa bugas nga hilabihan na ang pagsulbong.   Nagkadaghan na karon ang gibati og kabalaka nga kini kahimtang nga naigo ang Kabisay-an sa nagsunodsunod nga katalagman nga linog ug bagyong Yolanda  nga mikabayo usab niini ang mga mapahimuslanong magpapatigayon nga ang tumong ug tinguha mao lamang ang pagpaburot sa ilang kaugalingon.

Ang buhatan sa National Food Authority (NFA) 7 ilang gipaniguro nga nagpabilin nga P27 ang presyo sa gibaligya nilang bugas ug gitugotan nila sa pagbaligya ang  mga retailer ug  ilang higpit nga gipahimangnoan nga dili gayod mopausbaw sa ilang presyo.

Gipaniguro sa kadagkoan sa NFA nga daghan ang napundo nga bugas sa ilang bodega ug molungtad pa kini og pipila ka bulan nga dili mahurot sa pagkunsomo sa katawhang Pilipinhon.

Gitataw sa kadagkoan sa NFA nga dili sila makakontrolar sa presyo sa matag kilo sa bugas nga commercial rice tungod kay kaakohan man kini sa DTI nga maoy adunay gahom sa pagkontrolar sa presyo sa mga nag-unang palaliton nga naglakip sa commercial rice nga gibaligya sa kamerkadohan.

Ang mga dapit nga gideklarar sa DTI nga gipaubos sa price freeze kon gipugngan sa pagpausbaw sa presyo sa mga nag-unang palaliton nga gibaligya sa mga magpapatigayon mao ang lalawigan sa Iloilo, Antique, Capiz, Negros Oriental, kalungsoran sa Coron Palawan, Baco, Naujan ug  Calapan sa Oriental Mindoro, dakbayan sa Ormoc, lalawigan sa Bohol ug mga dakbayan ug lalawigan sa Sugbo nga naigo sa 7.2 magnitude nga linog ug gikusokuso sa bagyong Yolanda.