Magsuon nga walay relasyon

“Panagan na mo kay naa nang mga Hapon!” Misinggit ang boluntaryo sa lungsod.

Nakita ni Luding ang mga tawo sa lungsod nga nagpanon og panagan nga ang uban nagpas-an og putos.

“Uy, Luding,” mitawag si Mameng ilang silingan, “unsa pa may imong gihulat diha! Managan na ta kay naa na ang mga Hapon sa lungsod.”

“Ako pang hulaton si Simon kay tua pa sa dagat, hasta ang among anak nga si Galileo, hain kaha to maglaag-laag.”

“Pasagdi to si Simon kay laki man to kay kun imo tong hulaton, way mahibilin sa inyong pamilya kay huwes de kutsilyo sa lungsod.

Mikuyog na lang si Luding sa ilang silingan kay siya na man lang ang mahibilin kay wala nay mga tawo ang kabalayan. Samtang ang otso anyos nga si Galileo, naghilak nga nagdagan suot sa daghang mga tawo.

“Uy, Dong, asa ka man?” matud sa bana sa usa ka magtiayon.

“Mouli ko’s amo, Noy.”

“Wa nay tawo didto, Dong, nanagan na paingon dinhi.”

“Unya si Papa ug Mama.”

“Mahimong padulong na sila dinhi. Kuyog na lang namo kay magkita ra gihapon mo.”

Mikuyog na lang si Galileo ug pila lang ka adlaw ang miagi hibalitaan na lang nila nga si Simon hidakpan sa mga Hapon ug gidala sa siyudad ug sukad niadto, wala na igdungog. Si Luding usab namatay sa sakit didto sa bukid. Nianang pagkalinaw na, miadto sa Manila ang magtiayon nga misagop kang Galileo.

Didto nagkita sila si Lormel ug nagkahigugmaay ug nagkasabot ang duha nga magpakasal ug usa ka higayon niana.

“Lormel, dili kaha ta magsuon?”

“Nganong magsuon man nga lahi man ang atong apelyedo?”

“Kanang imong apelyedong Algarme, apelyedo na sa akong amahan.”

“Dili diay Burgos ang imong apelyedo?”

“Ang Burgos, apelyedo kana sa nagsagop nako. Maayo niini, mangadto ta sa Cebu aron usab akong masusi, kay tingali’g magsuon ta. Sukad nga nagka-uyab ta nagduda na ko nga magsuon ta.”

Didto sa Cebu, nagkita sa unang higayon ang amahan ug anak.

“Unsang hitaboa, Pa, nga buhi ka kay balita namo gipatay ka sa mga Hapon?”

“Patyunon ako, Galileo, apan naka-eskapo ako.”

“Dili madayon ang among kasal ni Lormel kay magsuon man mi.” “Nganong di man? Idayon ang inyong kasal kay bisan magsuon mo, apan wala kamoy relasyon.”

“Unsay buot nimong ipasabot, Pa, nga magsuon kami apan wala’y relasyon?”

“Sanglit si Lormel, gibuntis pa lang sa iyang inahan, namatay ang iyang amahan, busa wala kamo’y relasyon. Akong apelyedo ang iyang gidala. (Kataposan)