Ang langgam siloy

Paspas ang pagdagan ni Siloy tungas sa ilang banika. Sa tuo niyang kamot, gihakgom niya ang langgam siloy nga iyang gituyo pagkuha gikan sa halwa nga gihimo sa iyang papa ug mama aron himuong dulaan sa iyang manghod nga si Nena.

“Siloy! Siloyyy! Ibalik na sa halwa ang langgam siloy kay gipangita na ni Day Nena...!”

Miuliot sa dalunggan ni Siloy ang kusog nga singgit sa iyang mama Delia nga nagpanawag sa iyang ngalan. Nakit-an man god siya sa iyang mama, human sa ilang pamahaw, nga nagdalidali pag-abli sa halwa diha sa hawanan sa ilang balay nga gibiyaan sa iyang manghod nga si Nena, kay midalikyat sa pagpangihi sa kasilyas ang manghod niyang babaye.

Grade One na si Nena sa edad nga site ug hilig kaayong makigdula og langgam nga anha isulod sa halwa. Kugihan usab kaayong manakop og langgam ang papa Tonyo ni Siloy diha sa ilang banika nga himoan dayon og halwa aron pagduladula ni Nena. Nakahinumdom si Siloy nga may tamsi ug maya nga nahalwa ang iyang papa Tonyo, apan dangtan og pipila ka mga adlaw ug semana, nangamatay kini nga wala makalahutay. Ug ning bag-o pa lang, nakadakop na sab ang papa ni Siloy og laing langgam nga gihalwa dayon sa iyang amahan -- ang langgam siloy!

Nakaila si Siloy sa langgam siloy kay itom ug puti ang kolor niini ug nindot sab kaayong moawit matag buntag sulod sa halwa. Apan paglabay sa mga adlaw, namatikdan ni Siloy, nga inanay’ng nagluya ang langgam siloy sa sulod sa halwa nga daw wala makauyon sa kanunay’ng pagduladula ni Nena kaniya.

Namatikdan sab ni Siloy nga sa matag apas niya sa iyang papa sa banika matag adlaw’ng Sabado nga way klase ang eskuylahan, nag-inusara na lamang sa paglupadlupad ang laking langgam siloy nga daw nagpangita sa bayeng langgam siloy nga atua sa sulod sa halwa sa ilang balay.

“Ang langgam siloy maoy matang sa langgam nga angay’ng pasanayon kay maayo kining moawit. Busa, kun makakita kamo’g langgam siloy, ayaw ninyo’g hilabti ug pasipad-i. Kun dili, amumahon ug pasanayon gayud ang langgam siloy...!” mao kini ang gisulti ni Sir Martel, ang maestrong adviser nila ni Siloy sa Grade Six Section One.

Mao nga nakahukom ang batan-ong kaisipan ni Siloy nga buhian ang langgam siloy sulod sa halwa, bahala na’g masuko ang iyang papa Tonyo ug mama Delia ug mohilak sab ang iyang manghod nga si Nena. Kay angay’ng pasanayon ug amumahon ang langgam siloy! Wala gayud niya panumbalinga dihang gibadlong siya sa iyang mama Delia ug nagpanawag kaniya dihang misirit siya pagdagan dala ang  langgam siloy.

Nag-abot ang gininhawa ni Siloy sa pagtungas niya banika. Iyang gihapuhap ang langgam siloy diha sa iyang palad. Giitsa! Bisan maluyahon, mikapakapa ang mga pako sa langgam siloy nga nakabaton og kagawasan. Malipayon kining naglupadlupad uban sa huros sa huyuhoy. Unya, may kalit nga misakdap nga laing langgam siloy --ang laki nga siloy! Ug mikuyog dayon kini’g lupad sa bayeng siloy nga nakabaton na’g hingpit nga kagawasan gikan sa halwa. Malipayon nga mitugdon sa  sanga sa kahoy ang duha ka langgam siloy.

Miluag ang dughan ni Siloy nga naglantaw sa duha ka langgam siloy nga mibulhot dayon sa pinakurog nilang awit niadtong buntaga. (Kataposan