CSAGI gustong banhawon ang kulturang Sugbuanon

Ang mga hunahuna nga gipadayag dinhi iya ra sa tagsulat ug walay labot ang Banat News ug mga sakop niini.

Ubay-ubay nang mga kalingawan sa radyo ug entablado ang nangahanaw sama ning mosunod: Balagtasan, balitaw, sayaw’ng kuratsa, kuradang, tinikling, itik-itik ug uban pa. Mao na lay nagpabiling buhi ang mga balak ug drama nga sama sa usa ka tigulang nga nagsungkod, maglisod na sa paglakaw, daghan nang sakit sa lawas ang gipamati ug hapit nang mamatay.

Pagka-luoy sa atong Kulturang Sugbuanon kun kining tanang tipo sa kalingawan nga nahisgotan na sa unahan, diin giila natong mga bulawanong bahandi nga napanunod gikan sa atong katigulangan, sa hinay-hinay hingpit nga mawala kanato.

Kaniadto, sa radyo pa lamang ang nagtikawtikaw sa kahanginan ug ang pagpaminaw maoy gihimong kalingawan sa katawhan, pagka-sikat gayod sa mga dramang: Diego Salvador, Maria Flordeluna, Antonio Solitario, Ika-duhang Bathala, Agent 006, Saturno ug daghan pa, diin ang uban niini nabuhatan gyud og pelikula. Apan pagbutho sa mga modernong kahimanan sama sa mga kompyuter ug internet, daw gihasmagan sa higanteng tsunami ang inampingan tang kabilin -- naanod, nangakay-ag ug nangalubong human kabay-i sa kaabanse sa gahom ning bag-ong teknolohiya ta karon. Dili...dili na makita sa mga batan-on kadtong katahom sa paraiso nga atong nasaksihan kanhi, diin bugnaw pa kaayo ang hangin nga giginhawa sa nanagtapok berdeng kakahoyan sa kabukiran ug ang bugtong karibal sa mga kantang Balitaw sa radyo, ang mga mananoy’ng awit ra gayod sa kalanggaman.

Taudtaod nang gisugdan paglubong sa kalimot kining matang sa kultura nga atoa mismo, mga Sugbuanon. Gimahal kini sa atong kakaraanan. Gibilin aron atong ampingan ug alimahan. Apan hain...hain na ba kini karon? Dili! Dili mosugot ang nahabiling katigulangan, nga sa hingpit, mahanaw kini.

Busa, nagpundok ang mga manggihunahunaong artista sa radyo, entablado, telebisyon; mga magsusulat, direktor ug taga media (mapapel man o ma-kahanginan) ug nag-iyaha’g bubo-tipon sa  tagsatagsa nila ka abilidad, diin human irehistro sa Securities and Exchange Commission (SEC) ang ilang pundok nga gibunyagan og Cebu Stage Artists Group, Inc., mipalanog sa ilang puno sa kahimsog ug dalaygong tumong: “Ang pagbanhaw sa kulturang Sugbuanon” nga gitimonan sa ilang Pangulo Ernesto A. Amatiaga, usa ka tadhang magbabalak, magsusulat, orador ug kanunay’ng aktibo sa mga relihiyosong kalihokan.

My dear avid readers, co-writers, co-workers or co-contributors in media, sa tanang ania sa Cebu, Bisdak man o dili, tabangan ta sila, Bay!