Pasko na

Bisa’g unsaon, ang pasko alang ra gyud sa mga adunahan. Wala kini arang sa mga kabus ug timawa sama kanako,” tuaw ni Metyong sa kaugalingon samtang nagpadayon sa paglakaw pauli sa panimalay nga nahimutang sa Villagonzalo. Nag-inusara si Metyong sa iyang giabangan nga barong-barong. Huyhoy iyang abaga sa iyang pag-uli human siya malakip sa gitaktak sa ahensiya isip gwardiya. Nasakpan siya nga nakatulog sa trabaho.

Nipuyo siya niining dapit nga gipunsisokan sa mga siaw sa katilingban dala sa hagip-ot niyang kita ug kalisod sa panginabuhi.

“Bay Metyong, shot sa diri. Bugnaw kaayo ang mistisa nga imnonon,” pulong ni Nardo Kabang ang iladong mangingihaw sa Lorega. Naputos sa patik ang lawas niini timaan sa pagsulod ug gawas sa bilanggoan.

“Bay, Nardo, nagtablitas pa man ko. Dawata lang hinuon ning singkwenta pesos. Tampo nako sa inyong pagtagay sa mistisa” dayong kuot ni Metyong sa bulsa.

“Bay Metyong, salamat kaayo ha. Ayaw kabalaka, kanunay kang ania sa akong listahan nga akong tabangan panahon kun mameligro ka,” ngisi ni Nardo Kabang human og dawat sa kwarta. Kamao si Metyong modala sa sitwasyon, bisan hapit mousa ka tuig na siyang nakaila ni Nardo Kabang.

Nahimuwag si Metyong sa iyang pamilya dala ra pud sa iyang hiwi ug balikog nga panlantaw sa kinabuhi. Gusto ni Metyong nga ang iyang gusto maoy matuman kanunay ug dili siya maminaw sa mga hunahuna sa iyang kapikas nga si Thelma. Ang ilang nag-inusarang anak nga si Junior, gipapuyo niya ngadto sa mga ginikanan ni Thelma sa Antiquera, Bohol ug si Thelma iyang gipugos og patrabaho sa gawas sa nasud. Iyang plano, magdawat lang siya og limpyo sa kinitaan ni Thelma. Layo sa hasol nga mag-atiman sa ilang nag-inusarang anak. Makalibre pa siya og kuyog sa mga barkada. Usa ka adlaw niana, nausab ang tunob sa kinabuhi ni Metyong. Gipapauli si Thelma gikan sa Libya isip katabang tungod sa gubat. Nahawa ang malipayong adlaw ni Metyong sa barkada. Nagluon na sila og puyo ni Thelma uban sa ilang anak sa payag nilang pinuy-anan sa lungsod sa Barili.

Sulod sa barong-barong, namatikdan ni Metyong ang sulat gikan sa iyang asawa nga iyang nadawat sa nilabay’ng buwan.

“Tyong, moapas mi nimo diha sa imong gipuy-an ha. Mingaw mi ni Dodong nimo,” mubo ang sulat gikan sa iyang kapikas nga si Thelma ang iyang gibasa.

Nahinuktokan ni Metyong ang nanghitabo.

“Bati ang kinaiya nga magsalig lang. Kaniadto, kompyansa lang ko. Si Thelma lang akong gisaligan. Tapolan ko. Taspokan,” nag-inusara nga nagtikongkong si Metyong sulod sa barongbarong. Nakatulog. Haw-ang ang tiyan. Walay sulod.

Pagkakaadlawon, nakabati siya og sampit, “Ayo, ayo”. “Kasayo ba,” tataw’ng gisamokan si Metyong. Iyang gigawas. “Tyong, salamat. Nakit-an ka namo ni Dodong,”matud sa babaye nga malipayon kaayong nag-atubang niya. Sa kilid, nagbarog usab ang batang lalaking nigakos sa iyang bitiis.

“Thelma, Dodong. Nakatultol mo nako dinhi? Ang gakos sa kamingaw ni Thelma ngadto ni Metyong maoy nitubag sa pangutana.

“Dali na ... mamauli na ta. Taposon na nako ang atong pag-antos. Nakadawat ko og ganti sa akong agawon isip pinakamaayong katabang niya. Kompleto ang atong pasko. Si Nardo Kabang, siya ang tigpahibawo namo sa imong pagpuyo ug sakripisyo dinhi. Nalimot ka kaniadto sa dihang nagdalidali ta og pakasal. Napamabdosan ko nimo. Nagkurog ka nga nanghagad nako og kasal human ka pahibaw-a nga kun imo kong biyaan, ipapangita ka sa akong ig-agaw nga maldito. Siya si Nardo Kabang ang gipasabot ni Papa. Paglingi ni Metyong nakita niya si Nardo Kabang. Nagngisi. Nagdala og sista. “Niawit, “Kasadya ning taknaa...”. Nalingaw si Metyong Kabang. Nag-ngisi. Nagdala og sista, niawit, “Kasadya ning taknaa...” Nakapatulo sa iyang luha.

“Salamat sa Ginoo,” ni Metyong pa. Nagsayaw-sayaw ang pasko sa kasingkasing ni Metyong uban ni Thelma ug Dodong. Naamguhan niya sa unang higayon ang mabulokong dagitab sa kabalayan sa iyang mga silingan. Pasko na. (Katapusan)