Ang sigbin ni Sisoy

Suod silang managhigala si Sisoy ug Boning. Ang ilang pagbinatiay sama gayod sa matuod nga managsoon. Managkumpare usab sila kay si Sisoy maoy nagkugos sa anak ni Boning sa bunyag. Kun unsay makaon ni Sisoy makaon usab ni Boning.

Hapit na lang god sila maghinungitay tungod sa katalagsaon sa ilang pagbinatiay. Kun adunay pista sa silingang baryo dili gyod sila paulahi ug madasigon kaayo silang magkuyog sa bisan unsang okasyon nga ilang tambongan.

Kun dili gani sila magkita og pipila ka adlaw, bation nila ang kamingaw ug isipon nila nga usa na ka tuig ang kal-ang sa ilang panagbulag.

Magsumbongay usab sila sa ilang mga problema. Kausa niana nga giyawyawan si Sisoy sa iyang asawa kay gipildi niini ang kuwarta nga igpapalit unta og bugas kay natental lagi siya sa buwang, didto siya mangayo og pakitabang ni Boning, ug ang naulahi wala gayod mohikaw sa iyang gihangyo. Manugal man ugod usab kini si Sisoy labi na kun adunay tigbakay nga ipahigayon sa baryo atol sa pista. Unya, alam-alaman usab ni Boning si kumare niya Masing ug kay dali rang pasabton mohilom lang usab kini dayon.

Unya usa ka adlaw’ng Domingo niana, gidapit ni Sisoy si Boning sa pagpangadto sa bulangan sa Tigbao, bukirang bahin sa Talamban. Sa sinugdan mibalibad si Boning, kay gawas nga layo kaayo ang Tigbao gikan sa ilang gipuy-an wala pa gayod siya’y kuwarta.

“Dili lang ko mokuyog, Pre,” balibad ni Boning.

“Ay, ubani lang ko Pre, magsakay bitaw ta,” pasalig ni Sisoy ngadto sa kompare.

Nakombinser gayod si Boning sa iyang higala. Wala siya makabalibad. Ug usab, dili siya buot nga mahiubos kaniya ang iyang kumpare nga iyang gitamod ug gitahod. Mao nga mihukom na lang siya nga mokuyog. “Kadiyot lang, Pre, mag-ilis ko’g pantalon ug pahibaw-on ko una si kumare mo Kolasing.”

“Sige, Pre, maghulat lang ko diri sa nataran,” ni Sisoy.

Taudtaod, migawas si Boning. Gipawos niya ang kalo nga tiko’g nga gisab-ong sa nag-ungot nga lansang sa haligi.

“Sakay na ngari, Pre,” agda ni Sisoy dungan sa pagkuot sa bolsa sa iyang pantalon ug nadala ang usa ka gamay’ng mananap nga mora’g taligatos.

“Unsa man nang mananapa, Pre? puno sa kahibulong nga nangutana si Boning.

“Usa kini ka matang sa sigbin, Pre, nga mahimong padak-on sama sa kabayo,” matud ni Sisoy nga nahimuot sa iyang kumpare.

“Ayaw’g komedya diha, Pre,” matud ni Boning nga giabot og katahap sa iyang kumpare. Sa daklit misantop sa iyang hunahuna nga usa ka ungo si kumpare niya Sisoy.

“Pikpikon lang ang sampot niini, Pre, modako kini sama sa kabayo,” tug-an ni Sisoy dungan sa pagpikpik sa sampot ug midako tuod sama sa kabayo.

Tungod sa nasaksihan ni Boning, misamot gayod ang iyang katahap nga si Sisoy nga iyang kumpare usa ka ungo. Ungo kaha si kumpare Sisoy? Binuhi kaha niya kining maong mananap? Mga pangutana kini nga mihamok sa likod sa iyang kaisipan.

“Sakay na ngari, Pre?” agda pag-usab ni Sisoy sa kumpare.

Miangkas si Boning sa luyo ni Sisoy. Gibalikos niya ang iyang mga bukton sa hawak niini samtang tulin nga nagdagan ang mananap nga iyang gituohan nga sigbin. Nag-ugpo-ugpo ang dinaganan sa mananap kay ang pangunahang mga tiil niini mugbo kaayo lahi sa ubang mananap.

“Panggunit og maayo, Pre, kay atong pakusgan ang dagan.”Ug gipikpik ni Sisoy ang kilid sa mananap ug kusog kining midagan.

Sa pag-abot nila sa Tigbao, walay nakamatikod kanila. Ang sigbin nahibalik sa naandan niyang gidak-on sama sa taligatos ug gibalik ni Sisoy pagsulod sa iyang bolsa.

“Milyonaryo ka man diay’ng dako, Pre, “mitiaw si Boning ug milabhag sa iyang mga ngabil ang taphaw nga pahiyom, daw gibati siya og kasina ni Sisoy nga adunay sigbin. Nakabalita siya niadto sa radyo nga adunay mamalit og sigbin minilyon ang bayad.

“Kun dunay mopalit ning akong sigbin, Pre, og usa ka milyon, walay daghang langas ibaligya ko dayon,” matud ni Sisoy nga mapagarbohon.

Sa pagpauli nila sakay gihapon sila sa sigbin. Kanang pikpikon ni Sisoy ang kilid kusog kaayong modagan ug sama ra silang naglutaw sa hangin.

Usa ka adlaw niana, nabalitaan na lang ni Boning nga namatay si Sisoy kay ang tungang lawas gikaon og dakong mananap. (Katapusan)