Dihang nakabaton na og hinigugma si Deborah ingon sa kanunay na lang siyang malipayon ug kini namatikdan sa iyang nanay Soling. Apan wala mahibawo ang iyang inahan ni Deborah nga duna siya’y uyab kay dili usab siya gusto nga mahibaw-an kini sa iyang mga ginikanan.
Kay mao man lang gihapon kun mahibawo sila niini -- segurado man gyung masuko sila sa iyang hinigugma kay lagi nadungog na man gud ang mga ginikanan niini nga kaliwat og mga ungo. Si Joven, usa ka ambongan nga ulitawo ug alang kang Deborah anaa na kang Joven ang hiyas nga iyang gipangita sa usa ka lalaki. Gani, sa unang adlaw nga gisugot na niya ang ulitawo gihagkan man dayon siya niini apan dili diha sa iyang mga ngabil kun dili diha lang sa iyang aping.
Dinhi sa balangay sa Pingag-Plato daghan usab nga dalaga nga may hilom nga kaibog kang Joven apan mao lagi madunggan dayon nila sa ilang mga ginikanan nga kana si Joven kaliwat og ungo busa dili angayang sugton ni bisan kinsang dalaga dinhi sa ilang baryo. Busa, ang mahitabo mao nga mabugnaw sila apan anugnan gyud silang maghunahuna nga sa kaguwapo ni Joven usa diay siya ka anak sa mga mangtas nga ungo.
“Tinuod ning among nadungog, Deborah, nga ikaw ug si Joven, dunay relasyon?” si Soling pa nga inahan ni Deborah nga mora’g gibati og kalagot.
Wala motingog si Deborah apan miyango siya.
“Hoy, ayaw tawon pagtinonto diha, Inday, kay kana ra ba sila mga kaliwat og ungo. Unsa man, gusto ka nga hasta unya kita mamahimong mga mangtas nga ungo ug unya mangabat ta kada gabii,” mikunot ang agtang ni Soling. “Dili na sila mga ungo, Nay Soling, uy,” hinay’ng tubag ni Deborah. “Unsay dili ungo, aron ka mahibawo duna nay gibalbal kana si Talina nga inahan ni Joven,” mitaas ang tingog ni Soling. “Mao na, samtang sayo pa buwagi nang tawhana aron di ta manglupad parehas ana nila.”
Wala gihapon makiglalis si Deborah kang Soling. Hinunoa, miingon kini, “Mahal nako si Joven, Nay, ug mahal usab niya ako.”
“Ginoo ko!” ingon sa nakatulon og laway si Soling sa nabati niya gikan kang Deborah. Apan wala siya’y mahimo kay gugma na ang naghari nilang duha ni Deborah ug Joven.
Unya miabot ang adlaw nga nakahukom ang duruha nga magtaban. Didto sila mopaingon sa kaliwat nilang Joven sa isla Kamoteng-Tapol. Ug dihang gipapuyo sila si Deborah ug Joven, sa usa ka karaang balay nga gipanag-iya sa iyaan ni Joven, nasaksihan gyud ni Deborah dihang nanambo siya sa bentana usa ka gabiing bulanon ug maoy iyang nakita ang mga kaliwat ni Joven nga nangahimong dagkong mga iro. Mibalik siya paghigda ug gipukaw si Joven.
“Ngano, Deb?” ni Joven pa.
“Kadaghang mga ungo diay dinhi sa isla.” “Pasagdi na sila. Dili ka nila hilabtan kay asawa ko na man ikaw.” “Tinuod gyud diay, Jov, nga kamo mga kaliwat og ungo?” “Hmmm..oo, tinuod na. Karong taudtaod, makita mo ako nga mahimong iro, pero sa di pa, lipayon una tika, Deborah,” ug gigakos siya ni Joven, gihagkan ug unya gihubo niini ang iyang sapot. Hubo ang duha nila ka lawas nga nagtagbaw ibabaw sa kama. Taudtaod, mibakod si Joven ug miingon, “Deborah, tan-awa ko, tutoki, ko ngrrrrrrr....ngrrrrrr...!”
“Iroooo! nahimo kang iroooo, Joven! mikurog si Deborah. Apan giduol siya ni Joven ug gipaak ang tuong kamot. “Ayaaayyyy! Kasakit sa akong bukton, Joven! I-imo kong gipaak!” miping-it si Deborah.
“Oo, mahal ko, gipaak ko ikaw, aron sa ingon niana mamahimo ka sab unyang usa ka iro sama nako...” ug midagan si Joven paingon sa silong ug miuwang kini, “awooooo!!!
“Joven, ayaw ko’g biyai dinhi sa kuwarto!” misinggit si Deborah ug nabatyagan niya nga ingon sa nangatol ang tibuok niyang kalawasan ug nakita gyud niya nga may mga balhibong kolor itom nga inanay’ng nanurok sa tibuok niyang kalawasan ug mga balhibo sa iro ang mikaylap karon sa iyang kalawasan ug pagka-taudtaod miuwang si Deborah ug misunod siya kang Joven paingon didto sa nanagtapok nga mga iro sa tugkaran sa karaang balay. Karon usa na siya ka ungo ning gabhiona karon. (Kataposan)