May pinaskohan ko, Ma, gikan sa akong pagpanaygon...!” nagpahiyom si Vilma, ang nuybe anyos nga anak ni Senyang nga malipayon kaayong nagbasalbasal sa dalang pandaritas nga ginama sa gilapad nga tansan gikan sa mga takub sa nagkalainlaing softdrinks.
“Nanaygon na sab ka’s mga dyip pasaheroan, Day Vi? Sus, kakuyaw kun mataymingan ka’g dakop sa mga pulis, uy!” ni Senyang nga mipahiluna sa dakong basket nga nabasiyo na sa gitinda ug gisuroy niyang mga syakoy sa ilang dapit sa eskuwater.
Paninda og syakoy nga kaugalingon niyang linuto, maoy panginabuhian ni Senyang nga gibuhi sa nag-Grade Three na niyang bugtong anak babaye.
“Dinhi ra ko manaygon sa kabalayan sa atong mga silingan sa eskuwater ug kasikbit nga mga dalan, Ma, uy! Wa nako tagda ang pagsulogsulog na sab nako sa katalirungan kong kabataan nga anak kuno ko’s liki sa kawayan, nga amerkanang patsang kuno ko ug tisay nga hilaw!”
Nakapanglingo si Senyang. Pinaangkan siya ug mao lang ang bugtong nasayod sa matuod nga amahan ni Vilma. Puti ang panit ni Vilma, apan dili taliwtiw ang iyang ilong. Mao nga daghan ang nahibulong sa iyang mga silingan ug kahigalaan ngano nga puti kaayo ang panit ni Vilma ug kinsa ang amahan niini nga wala may nakamatikod nga nanguyab si Senyang og usa ka foreigner.
“May pinaskohan ko, Ma....!” ni Vilma nga mitunol sa puting sobre nga nagtibarak sa daghang sulod. Gidawat ni Senyang ang sobre ug giukban.
“H-ha? Kadaghang kuwarta god ini, Day Vi...?”
“Oo, Ma! Bayente mil pesos kuno na! Pinaskohan nako sa akong pagpanaygon! Para makapalit kuno ko’g nindot-nindot nga sinena ug hasta sab ka. Ug makaandam ta’g lamiang pagkaon atol sa kasaulogan sa Pasko!”
“K-kinsay naghatag nimo niini, Day Vi..?”
“Gikan sa puting lalake, Ma, nga parehas gyud nako’g panit! Nag-irag man siya nianang dakong punoan sa karaang sambag, daplin sa dalan nga atbang gyud ning eskuwater nga atong gipuy-an. Ingon siya, matag Pasko na kuno siyang mohatag nako og pinaskohan ug motabang na kuno siya nimo aron di na ta magkalisudlisod dinhi sa eskuwater...!”
Nahalantaw si Senyang sa dakong punoan sa karaang sambag nga nagtuybo sa unahan. Nasayod na siya kun kinsa ang maong puting lalake nga mihatag og pinaskohan sa iyang bugtong anak. Maayo kay nakahunahuna na kini pagtabang kanila. Unya nalang niya sultihan si Vilma sa kamatuoran sa iyang amahan nga usa ka engkanto, nga maoy naghatag niya karon og pinaskohan. (Kataposan)