Balik sa gibiyaan nga kalibotan

Gula 25

“Tayming kaayo ningi mong pag-abot, da” ni Pasyo pa. “Mao pa gayo’y among pagpamahaw. Dali, mangaon ta.”

“Busog ko, Pre,” mibalibad siya kay tinuod nga human na siya namahaw.

“Kaon og usab,” matud ni Pasyo. “Duna tay kinilaw.”

Wala siya motubay sa gipamulong ni Pasyo. Dihay gisuhid ang iyang mga mata. May gipangita siya.

“Hain man ang akong kinugos?” niya pa.

“Tua ra, ay,” gitudlo ni Pasyo ang bata nga naglingkod duol kang Deling.

Ang bata ingon sa naulaw nga iyang gitan-aw. Mipasalipod kini og diyotay sa inahan. Wala na lang niya kanikaniha ang bata kay wala ra ba siya’y ikahatag nga sinugatan. Ang asawa ni Pasyo hingpit nga nagpaulipon sa kahilom.

“Sige, kaon na, Pre,” miagda pag-usab si Pasyo. “Mag-atbang ta.”

Naglaway siyang nagtan-aw sa kinilaw nga namulak sa daghang lamas. Dugay nang wala siya makakaon sa maong matang sa sud-an. Busa mipasagnunot siya sa agda ni Pasyo.

“Kanus-a ka ra man tuod mahiuli, Pre?” ni Pasyo samtang nagpadayon ang ilang pangaon.

“Niadtong miaging adlaw lang gayod,” mubo niyang tubag dayong hungit sa usa ka hiwang kinilaw nga isda.

Igo lang siyang nakapahigayon og pipila ka hungit, mitindog si Deling. Misunod usab ang mga bata. Human makainom og tubig, wala’y tingogtingog nga mibiya sila sa kan-anan. Ingon siya’g gilainan sa iyang nasaksihan.

“Pasagdi to sila, Pre,” ni Pasyo pa. “kaganina ra man to silang nangaon.”

Mipadayon siya pagkaon. Pero si Deling naglihok sa iyang hunahuna. Ang kausgad sa tinagdan niini ingon sa nagmulto sa iyang kahiladman.

Human sa pangaon, gidala siya ni Pasyo sa kayda. Gidalitan siya’g buntagon. Mobalibad unta siya. Dugay na siyang mibiya sa pag-inom og bisan unsang makahubog. Apan misantop sa iyang kahimungawong nga nakakaon siya’g kinilaw. Kinahanglan nga katib-ogan og pahilis ang iyang nakaon.

“Wa gayod ko magdahom, Pre,” ni Pasyo pa,” nga nahiuli ka na diay.”

“Bisan ako, Pre,” ni Gener, “wala sab magdahom nga makagawas pa sa bilanggoan. Salamat sa Dios nga wala gayod ko pasagding madugta sa atob.” -- Sumpayan pa