Si Bonibondo

Sa aktibo pa si Bonibondo sa iyang trabaho, walay mailiw kaniya. Buhong siya sa tanan. Nakapa- edukar siya sa tulo ka mga anak, ug ang kamagulangan nga si Boboy atua na sa abroad kay usa ka seaman.

Si Erik, nakatapos sa accounting ug nagtrabaho sa usa ka pribadong kompaniya, samtang si Soledad registered nurse atua sa Canada. Dako siya og sweldo sa Bureau of Internal Revenue kon BIR, usa man siya ka eksaminer.

Kanang mo inspeksyon siya sa mga casa kon balay sa kahilayan, ang mga tag-iya mokurog sa kahadlok, apan si Bonibondo usa ka tawo nga dili mapahimuslanon sa higayon. Diniyos ang iyang pag-alagad sa katawhan. Matinabangon usab siya ilabi na sa mga kalihokan nga lungsodnon. Kun adunay pista sa baryo o sa lungsod nga nagpahigayon og liga sa basketball, kanunay siyang pangayoan ug andam siyang mohatag og premyo sama sa bola, trophy ingon man cash nga salapi.

Daghan usab siyang kinugos sa bunyag, linudhan sa kasal, mga suod nga higala ug mga kompare. Gani sa panahon sa Pasko ang iyang mga kinugos sa bunyag nga karon mga dagko na ug aduna nay mga pamilya, ingon man ang mga linudhan sa kasal magganayan sa ilang balay aron sa pagpangayo og pinaskohan.

Apan karon nga naingon na siya niini nga nagsalig nalang sa iyang pensiyon, nag-antos pa gayod sa usa ka balatian diin nagpaabot na lang siya sa hukom sa kahitas-an. Kadtong tanan nga iyang gitabangan walay usang mipakita ug mipatim-aw. Sa iyang paghanduraw sa kagahapon, wala kapugngi nga miagas ang iyang mga luha sa kahiubos sa buot.

Gipaligid ni Bonibondo pinaagi sa iyang mga kamot ang wheelchair nga iyang gilingkoran. Putol naman god ang duha niya ka tiil. Disgrasya kaayo, kay samtang nanilhig siya sa nataran sa ilang balay usa ka buntag niana, natunok siya sa lansang nga nagtaop sa lipak nga kawayan. Kadto maoy sinugdanan nga naingon niini ang iyang kahimtang kay ang maong tunok wala na maayo. May diyabites siya ug gisawo sa gangrena hangtod nga giputol nalang gayod ang duha niya ka tiil. Misulod siya sa lawak ug nagpalandong sa iyang kahimtang.

“Bonibondo,” sangpit sa iyang asawa nga si Magda, dungan sa pag-abli sa pultahan. Nagdala kini og tambal og baso nga may tubig, “tomar una ining tambal mo, o...”

Igo lamang miliso si Bonibondo, ug gidawat ang dala sa asawa. Mogawas na unta si Magda apan gipugngan siya ni Bonibondo.

“Kadiyot lang, Magda. Lingkod.”

“Ngano, unsay imong isulti?” ni Magda nga miatubang sa iyang baba.

“Nahinumdom ka ni Pat, ang kauban ko sa trabaho?”

“O, kay ngano man diay?” tubag pangutana ni Magda.

“Sa dihang nasakit si Pat, sa usa ka grabing sakit, kanunay akong moduaw kaniya, apan karon nga ako...” wala na tiwasa ni Bonibondo ang buot pa unta niyang isulti kay morag dihay magahing butang nga mihuot sa iyang tutunlan.

“Tingalig busy sa iyang panginabuhi,” matud ni Magda. Hisabtan niya si Bonibondo. “Ayaw lang pagmahay kay mao na gyod ang kinaiya sa kinaiyahan.”

Migawas si Magda sa lawak biniyaan si Bonibondo. Didto sa gawas lahos sa binuksang tamboanan, nabati ni Bonibondo ang awit ni Jaime Salazar nga gitugtog sa radyo nga morag nagkantalita ug nagbiay-biay kaniya. Ingon niini ang letra sa kanta.

“Kaniadto sa dato pa ko/daghan ako’g amigo/bisag unsay ilang gusto/basta ang tanang gasto/ari gikas pitaka ko/apan karon pobre ako/way molingi kay pobre na man/wa, wa na gyoy molingi wa/wa na gyoy...” Gitak-opan ni Bonibondo ang tamboanan sa iyang lawak. Dili siya buot nga makabati sa maong awit. (Katapusan)