Gitara sa ungo gibilin kang Tanciong buta

Daghang natingala sa kalit nga pagkahanaw ni Guardo. Taudtaod na gyud nga wala nila makita si Guardo ug may nag-ingon nga basin og mibakasyon. Apan asa man usab kini mobakasyon nga wala na man kini mga kaliwat. Ang iyang kaliwat nga tua magpuyo sa bukirang bahin sa Zamboanga gihurot mag pamatay sa mga rebelde.

Ug medyo gibati og kaguol si Pinong, ang Presidente sa Kapunongan dinhi sa ilang kapilya. Hapit na ra ba ang unang gabii sa pangadye dinhi sa ilang patron nga si Senyor San Vicente. Maayo man gud mokinablit ug moduyog sa iyang gitara si Guardo. Hanas kaayo ug bisan gani kun dunay mga okasyon sama sa bangga sa pag-awit nga himuon didto sa bukirang bahin ning ilang lungsod, si Guardo man ang kuhaon nga tigduyog ug bayran siya inig kahuman. Ug ning pagkahanaw ni Guardo nga way bisan usa nga nahibawo kun asa kini mopaingon, maoy nakahatag og labad sa ulo ni Pinong. Wala na man guy makamaong moduyog dinhi sa ilang baryo kundili si Guardo ra gyud. Unya, karon naghangos si Bartolome nga nagdagan paingon sa nahimutangan ni Pinong ug may gitaho nga ingon nakahatag og sulbad sa mga kabalaka ni Pinong.

“Bay, Bay Pinong, ang gitara ni Guardo tua sa ka Tanciong,” ni Bartolome pa. Suod kini si Pinong ug Bartolome ug sukad pa kaniadto ang ilang panagsuod. Ug karon nga mga edad-edaran na sila, mao lang gihapon ang ilang panaghigalaay.

“Ngano man diay’g gibilin ni Guardo ang iyang gitara sa ka Tanciong, ha, Bay Tolome?” ni Pinong pa.

“Kamao baya nang mogitara si Tanciong, sa wala pa kana siya mabuta membro kana siya sa usa ka banda didto sa siyudad. Ug matud pa sa iyang asawa nga si Chitang, ngilngig lang gihapon kuno kana si Tanciong bisa’g buta na. Mogitik gihapon sa gitara.” Nagtingsi si Bartolome nga miasoy.

“Ngilngig gud tawon, dili kaha ngilngig lang siyang mogitik sa iyang asawa, Bay Tolome?” midiyong ang mga mata ni Pinong.

“Tuo lang lagi nako, kay nakasaksi ko anang Tanciong buta nga mitugtog sa iyang gitara, sa wala pa siya mabuta...” Miigham si Tolome.

Tuod, dihang gikuha ni Bartolome si Tanciong buta aron paduyogon na kay karon mao na man ang unang gabii sa ilang pangadye, nakurat si Pinong sa kamaayong mokinablit ni Tanciong buta ug mas nindot pa gani kining moduyog kay kang Guardo.

“Husto ka gyud da, bay Tolemo, kuyaw gyud mogitara kining butaha,” mipahiyom si Pinong. Daghan ang nanabat sa pangadye ning gabhiona karon. Unya, pagpanguli na nila ni Tanciong buta ug sa iyang asawa nahibulong sila si Pinong kay wala may dalang iwag nga tukarol sila si Tanciong. Layolayo pa ra ba tong ilang balay. Tua sa sityo Dugmok-Ngipon. Pagka-ugma, mikaylap ang balita nga may nakakita nilang Tanciong buta ug sa iyang asawa nga naglupad kuno ug didto motugpa sa may punoan sa tambis. Si Oklat, nga lakwatsira maoy nakakita sa pagtugpa nilang Tanciong.

“Siya man gud si Tanciong buta ang gibinlan sa gitara ni Guardo, nga kadto si Guardo puwerte man tong ungoa. Ang inahan adto nga si Mayay hilabihang mangtasa kay silingan to namo didto sa isla Dan-ag. Ug namalhin sila dinhi...” ni Oklat pa nga mikitib lang ang        baba.

“Unya, wala may laing moduyog dinhi sa atong pangadye, si Tanciong ra man,” ni Pinong pa. “Bahala na kapila na siya ma-ungo basta padayon lang ang iyang pagduyog dinhi sa atong pangadye...”

Tuod, nahuman ra gyud ang siyam ka gabii sa novenario sa ilang patron. Ug nianang adlaw sa pangilin alegre kaayo ang ilang baryo apan nianang pagka-gabii, gibati og hilabihang kakuyaw ang mga lumolupyo kay dunay gibalbal, ug may nakakita nga si Tanciong buta maoy nagbalbal kang Pilar nga mananabtan. Ila dayong gipangita si Tanciong buta aron ipadakop apan wala na kini sa ilang balay. Milayas na kini kuyog sa iyang asawa ug dala gihapon ang gitara ni Guardo mangtas. (Katapusan)