Akong yuta titulado sa akong ngalan human nako napanunod sa akong mga ginikanan. Akong gipaayo aron di mi mabasa sa uwan. Nganong mangayo pa man ko sa pagtugot ninyo?" pintok nga pulong ni Jerome Bertes nga nagwarawara og puting papel (letter size), sulat gikan sa Building Office. Nia ron siya ning buntaga sulod sa maong opisina ug nakig-atubang sa hepe nga si Engr. Fernando Lapaz.
Sa niaging semana, balig usa ka bulan ang gidugayon sa pagpatrabaho ni Jerome sa iyang balay sa baryo Kabuyari. May mga dapat sa balay nga nangadunot na. Nadunot ang atop kay gitay-an ang mga plego sa sin. Nadugta na sab ang mga bongbong tabla. Diha pa god siya natawo ining balaya. Karon, retirado na siya sa pagkamagtutudlo sa saring publiko. Propesyonal na iyang duha ka anak ug nangaminyo na. Duna na siya’y duha ka mga apo.
Igo gyung nahuman og repair o renovate iyang balay, nakadawat siya’g Cease and Desist Order gikan ni Engr. Lapaz. (Dunay mga suyaong silingang nisumbong). Matud sa sulat o Order, illegal ang pag-repair sa balay ni Jerome. Kay way building permit. Busa, ipahunong ang pagpatrabaho.
Nanglab-ok og laway si Engr. Lapaz. Wa katubag dayon sa pangutana. "Unsa man diay nang sulata? Basahon una ko na kadiyot" sa enhinyero. Naglingkod sa lingkuranan sentro sa iyang lamesa. Wa gani kapalingkod ni Jerome nga nagtindog sa iyang atubangan. "Imo man ning sulat. Gikan man ni nimo. Naa ay, imong pirma" ni Jerome. Gihikyad ang papel ibabaw sa lamesa. Gitudlo ang pirma sa hepe. Ug nilingkod si Jerome sa bakanteng lingkuranan dikit sa tuong tomoy sa lamesa. Gibasa sa hepe ang sulat.
"Ah, ang among legal officer ang nagpreparar ini. Ako lay nagpirma" ni Engr. Lapaz. Nanghunaw. "Duna lang koy diyutay'ng pangutana. Ang atong gobyerno sa Pilipinas, demokrasya o kumonista?" ni Jerome. "Dili tawon ta komunista oy!" ni Engr. Lapaz. Mapasegarbuhon. "Nasayod ka nga ang komunista, dili gusto’g private ownership sa mga butang sa tawo?" ni Jerome. "O" sa enhinyero. "Sayod sab ka nga ang demokrasya nga gobyerno, nagrespeto sa pribadong katungod sa tawo?" ni Jerome. "Sayod ko" sa hepe. "May katungod gyud ko’s paggamit sa akong yuta?" ni Jerome. "Natural" ni Engr. Lapaz. "Unya nganong mangayo pa man ko’g permiso o permit ninyo gobyerno kun magtukod ko’g balay sa akong yuta? Nga ako mang katungod ug kagawasan sa paggamit sa akong yuta?" ni Jerome.
"Huwata lang ang legal officer. Siya lay pangutan-a" ni Engr. Lapaz. "Kanang mga squatters. Nagtukod og balay sa dili ilang yuta. Nganong gipasagdan man ninyong makahuma’g tukod?” ni Jerome. Nanglab-ok na sa’g laway ang enhenyiro. "Ay ko’g ingnang nakalukat sila’g building permit?" ni Jerome. "Unya kun duna nay Order of demolition, ipaundang pa gani ang demolition kun mag-uwan. Ako hinuong dili squatter, mag-repair sa balay aron di uwanan, paundangon kay way permit" ni Jerome. "Huwata lang ang legal officer, sir" ni Jerome.
"Di na ko kahuwat. Kay ingon man siya nga illegal ang akong construction, sumala sa sulat nga gipirmahan nimo, proybaha una sa husgado nga illegal akong gibuhat. Ingna siya maghuwat ko’s inyong kiha" ni Jerome. Nitindog ug nitalikod. Gipaningot si Engr. Lapaz bisag aircon iyang opisina samtang nagsunod og tan-aw sa nagkalayong bukobuko ni Jerome. Karon pa siya kasugat og tawong kutihan. Medyo may punto ra ba. (Kataposan) (Sa gusto’g libreng kunsulta, dad-a ning pahina sa opisina sa tagsulat. Iatol og Sabado)