Ang himongaan ug sunoy

Mao pa lang gani pagmata sa kahayag nanglugapak na ang atop nga sin sa balay nilang Jomak. Naigking siya ug nahigmata. Mibangon sa banig nga iyang gihigdaan nga gibukhad sa sawog nga semento diha sa iyang kwarto. Giablihan niya ang bintana nga jalousie ug minglili sa gawas. Iyang nakita ang himongaan nga milupad gikan sa ibabaw sa ilang atop. Gigukod kini sa iyang sunoy bisag milupad na sa ibabaw sa lubi. Ginuntan kini niya pagtan-aw. Nalingaw siya. Milayat sa ubos ang himongaan.

Gigukod kini sa sunoy. Naapsan ang himongaan. Gitusik sa sunoy ang buko-buko. Miatubang ang himongaan, gisyapolan ang sunoy sa nawong, pero abtik kay nakalihay.

Midagan na pod ang himongaan. Misutoy po'g dagan gukod ang sunoy. Naapsan na pod ang himongaan, gitusik ang likod. Midagan ang himongaan apan wa gyud buhii sa sunoy ang likod nga gituhik, wa na gyud kini makabuhi, hangtud gituhik ang iyang ulo sa sunoy nga nagpatong na sa iyang buko-buko ug miaksyon na pag-upa, nagkiyod-kiyod.

"Pak!" kalit miigking ang sunoy nga naigo sa gilabay nga bato, midagan kini palayo.

"Da! buto, ka lagi!" buang ning sunoya, ay! barako, manglulugos, liwat sa tag-iya! Mao pa tawo'y pagkadumaga ning akong manok, no." Matud pa ni Marika nga nakamatngon ni Jomak nga nagtan-aw sa ilang bintana sa atbang.

Mihunong si Marika pagpanilhig ug gikuha iyang manok nga naglisud intawo'g barog tungod sa kahadlok.

"Patay! piti, nuon akong manok, da! nanilhig man diay'g sayo si Marika, sa mga dahong laya, tsk! tsk! tsk! kanindot ra ba'g short," mitulo ang laway ni Jomak.

Sama sa iyang sunoy wala gyud kawad-ig paglaum si Jomak nga mahigugma ra niya si Marika, sama sa iyang gibati nga gugma. Walay hunong ang iyang pagpangulitawo. Bisa'g asa'ng dapit o bisan unsang orasa, basta magkasugat lang ang ilang duha ka dalan ni Marika, iya dayon kining panguyaban, daygan sa iyang gugmang nag-uros-uros, bisag sa damgo.

Giagwanta niya ang mga kasaba, mga pagsagpa, mga pagpanaway nga nadawat niya gikan kang Marika kay lagi di kuno sila bagay. Maot siya gwapa si Marika, kabus siya -- adunahan ang dalaga. Mao kini ang inawong pagtamay ni Marika ngadto kaniya. Apan wala niya panumbalinga kining tanan.

Hugot ang iyang pagtoo nga matagbaw ra si Marika sa pagpanaugdaug kaniya. Kapoyan kini. Kung kapoyan busa mapildi siya, kung mapildi siya ako ang modaug. Busa kung ako ang modaug, ako na siyang bihag! Mipahiyom ang kahiladman ni Jomak.

Napanglantawan niya sa unahan nga mobawos ra unyag pahiyom si Marika sa iyang mga pahiyom. Mobawos ra kinig ingo’g Hello! sa iyang pagsigeg "Hi!". Mobawos ra kinig gakos sa iyang mga gakos. Mobalos ra kinig halok sa iyang mga halok. Yaakkssss! Eeww! Gigil-asan nga naghunahuna si Jomak.

Usa ka adlaw niana nakita ni Jomak iyang sunoy nga nagkuyogkuyog na sa himongaan ni Marika. Nagkakha-kakha, nagtusiktusik sa yuta. Mibirig ang sunoy sa himongaan, mihupo ang himongaan, mipatong ang sunoy sa bukobuko, gituhik ang ulo sa himongaan, giukoban sa iyang mga pako ug mikiyodkiyod lupig pay matadero nga naa ibabaw sa bukobuko sa turo.

"Tan-awa ra gud nang sunoy, love, o ... giupahan la’g kalit ang himongaan," matud ni Jomak nga naggakos sa hawak ni Marika samtang nagyaka sila sa bermuda sa hawanan gawas sa balay nilang Marika.

"Bitaw sa ... mora gyud nag ikaw, liwat kaayo nimo imong sunoy, manyakis!" mitingsi si Marika.

"Unya, ikaw ... liwat pod kaayo ka sa imong himongaan, nagpatara lang!" ni Jomak ug nagkinataw-anay silang duha. (Kataposan)