Ang kasugoan ni Almira

Nigawas sa gate sa San Sebastian Parish ang porlon. Hinay nga nag-aginod. Human na ang misa sa minatay karong sayong kahaponon. Dad-on na kini sa pahulayang dayon sa sam-ang Katoliko sa lungsod sa San Sebastian. Daghan ang nanimba nga niduyog sa kasub-anan sa pamilya sa namatay. Nagsugwak ang simbahan karon. Apan napulo’g usa ra ka tawo ang nisunod sa porlon. Ang sulod sa lungon nga gikarga sa porlon mao ang patay'ng lawas ni Almira Delima.

Dihang sa highway nagsubay ang porlon, daghang mga motorista ang nahibulong. Talagsaong gamay nga panon ilang nakitang naglakaw sa karsada. Dili dako ang istorbo sa trapik ang nahimo sa maong gamay nga panon. Dili kapugong ang mga motorista nga motutok pag-ayo sa gamay nga panon.

 Ang nanaggunit sa luyo sa porlon upat ra ka tawo. Sila si Ritche, 54 anyos, ug biyudo ni Almira. Sa iyang tuo si Roy, 20 anyos, kamaguwangan nilang anak. Tupad ni Roy sa tuo si Edward, 18 anyos, ikaduhang anak. Tupad ni Edward sa tuo si Marivel 16 anyos, kamanghurang anak.

Sa luyo nila ni Teddylyn kamaguwangang igsoon ni Almira. Sa iyang tuo ni Teddylyn si Wilben iyang bana. Tupad sa tuo ni Mary Jane, dagang guwang, maguwang nga gisundan ni Almira. Tupad ni Mary Jane si Fernando, kamanghurang igsoon ni Almira. Tupad niya si Rena, asawa ni Fernando.

Sa kinaluyohan si Flora, best friend ug kababata sa namatay. Tupad niya sa tuo si Nena, silingan ug higala sa namatay, nga maoy nitawag og pari aron hilogan si Almira.

Napulo ka tuig nga nagmasakiton si Almira. Duna siya’y cancer sa large intestine kon colon cancer. Na-operahan siya. Gidapatan og Chemo therapy. Sekretarya siya sa mayor sa ilang lungsod. Apan sa kataposang duha ka tuig sa iyang kinabuhi, gihatagan siya’g indefinite leave sa mayor. Gikalooy siya sa mayor. Wa na siya’y patrabahoa. Pero sige iyang suweldo.

Si Ritche freight clerk sa Maritrans Forwarders. Nahasirilsiril siya’g pangutang sa SSS, ilang kompanya, mga kauban sa trabaho, kaparentehan ug mga higala aron lang madapatan sa tambal nga gikinahanglan ni Almira. Inila si Almira sa ilang lungsod. Kay ang iyang mga ginikanan mga inila sab. Si Papa Noel niya may mga igsoon ug kaparentehan nga mga adunahan ug lig-ong mga haligi sa lungsod. Mao sab iyang Mama Minda. Apan una silang nitaliwan.

Niabot na sa sulod sa sam-ang ang porlon. Nihunong tungod sa nitsong inablihan. May duha ka lalaki nga nagbarog duol sa nitso. Sila si Allan ug Efren, mga sepultorero. Tataw ang kahibulong sa ilang mga hitsura. Nga sa ka-prominente ining pamilya sa namatay, onse ka tawo lang ang nangabay sa lubong.

"Unsa mang hitaboa bay Ritche nga kamo ra man gyuy nangabay?" ni Allan. Wa kapugong sa iyang kahibulong.

"Maoy sugo sa namatay" pintok nga tubag ni Ritche.

"Sa ato pa, sa wa pa siya namatay, nanugon na daan?"

"Nagbilin siya’g suwat sinulod sa silyado nga sobre. Paablihan lang niya inig ka matay niya."

"Unsa may unod sa suwat?"

"Niya pa, ang puwedeng mobilar ug moabay sa iyang lubong kadto lang niduaw niya sa buhi pa siya. Ug di ni tumanon samokon mi niya."

"Sakto sab. Lainlain man lang god ang motibo sa mamilar. May gusto’g kaon, sugal, tabi, inom, o lingawlingaw lang."

Unya nilanog ang mga pulong sa awit nga gitukar sa stereo sa porlon "...Salamat sa imong kaayo ug gugma.Nga imong gipakita sa buhi pa siya...."

Nanaug ang drayber sa porlon. Giablihan ang luyo sa sakyanan. Nilihok dayon ang mga sepultorero. Ug ang drayber nitawag og usa ka estambay aron upat silang makayayong sa lungon.

Natandog si Ritche sa awit. Ug diha lang niya natugkad ang kasugoan ni Almira. "Unsa man tuoy pulos sa kaayo ug gugma kun patay na ang tawo" tuaw niya sa hilom. Namahid siya sa iyang luha. (Kataposan)