Nadunlan sa ulo sa kugita

Tulo pa lang gani ka adlaw, sukad nagtipon si Pasyo ug Ulang, isip magtiayon ning ilang balangay sa Pitalo, magsangkiig na si Pasyo og bitbit sa kadaghan sa iyang pinan-an nga kugita.

“Pagkadako gud sa ulo nianang imong kuha nga kugita Pasyo?” misamot kayambi ang ngabil ni Ulang nga gibati og dili tiaw nga kahibulong nga nagsud-ong sa iyang bana nga nagsangkiig og alsa sa hapit mahimabaw nga bukag nga sudlanan sa iyang pinanaan.

“Gidibuynas lang gayod ako Ulang, nga nadumdoman ko ang dakong lungag sa gipuy-an sa mga kugita nga dagko og ulo!” ni Pasyo pa nga ang iyang duha ka mata wa ibuwag og tutok sa iyang asawa nga nagbilangkad. “Gusto ko baya Pasyo kanang kugita nga dili kaayo tanto kadako ang ulo!” dihay kaparaygon sa tingog ni Ulang nga mihana og gakos sa iyang bana nga nagkabasa pa sa asinon nga dagat. Ingon sa nahisagmyo si Pasyo. Sa iyang hunahuna, imbis bation og kalipay si Ulang, sa kadaghan niyang kuha nga pinanaan nga kugita, nga dagko og ulo, wa hinon kini ikahinangop?

Tungang gabii na nga nakatulog si Pasyo. Didto siya mohigda sa may pikas nga sibay. Nagmahay gayod siya.

Kaadlawon na siya nakamata. Mao na lang ang iyang nabatyagan nga mitupad diay og higda kaniya si Ulang. Wa siya ganahi. Miabot ang iyang kasapot hangtod nga dihay gihagawhaw ang iyang asawa nga nagkanayon:

“Kini ang ulo sa kugita Pasyo, ang akong gipangita!”

Wa niya tubaga ang iyang asawa hangtud nga mituktugaok ang mga manok. “Unsa may nahitabo kanimo Ulang, nga punayan mo na man lang og kupot ang nagbitay sa akong bilahan? Unsa?” pangutana ni Pasyo sa iyang asawa. “Kini lagi Pasyo ... ang gipangita kong ulo sa kugita?” ni Ulang pa nga nagkanguhal ang tingog. Ang kabugnaw sa hinutohot sa kaadlawon dali ra nga nakadatom sa nagkainit nga lawas sa magtiayon. Miagunto pagkalit si Ulang. “Unsay nahitabo kanimo Ulang nga ingon ka man sa gikutasan?” gikuyawan nga nagpakisayod si Pasyo sa iyang asawa. 

Sa putol-putol nga tingog, igo lamang nga gihunghong ni Ulang nga nagkanayon:

“Nadunlannnn koooo ... Pasyoooo ... saaa ulo .... saa imong kugitaaaaaa!” Takulahaw mibanos ang nagbuy-od nga kahilom. (Kataposan)