Giuhaw ako

Malipayon kaayo si Nang Nisya dihang nakadawat siya'g teks ni Nestor, iyang anak nga nag-caregiver didto sa Amerika, kinsa nagpahibalo nga ning mga Adlaw sa Semana Santa, mouli kini sa Pilipinas kuyog sa iyang asawang nars nga si Elisa. Human sa tulo ka tuig kapin nga nabuwag kaniya ang iyang kinamagulangang liwat, naghinamhinam siya nga sa kataposan mahikap na gyod niya kini, magakos ug mahagkan.

Diyanitres lang si Nang Nisya sa usa ka dakong unibersidad. Dinhi siya matigulang pagsenerbisyo, diin ang iyang suweldo kulang da kaayo nga isangkap sa mga inadlaw'ng kinahanglan sa tulo ka anak nga wala nay amahan. Maayo gani kay pinangga siya sa mga pari sa maong eskuylahan ug naa dayon siya'y maduol kada higayon nga siya maapekihan sa kuwarta.

Bisag tiglimpiyo lang sa mga kasilyas si Nang Nisya, naninguha gyod siya nga makahatag og maayong edukasyon sa iyang mga mahal sa kinabuhi. Usahay, bisag buwad ug ginamos ray ilang sud-an, wala niya kini igsapayan. Nasayod siya nga dili makaako ang Diyos sa pagbiya kaniya.

"LIHOK TAWO KAY TABANGAN KO IKAW." Mga pulong sa Magbubuhat nga sa matag adlaw niyang pagpakigsangka sa kawad-on, gihimo niyang gabayan.

Tuod man, namunga'g tam-is ang mga pag-antos ni Nang Nisya. Daw gimadyek sa Ginoo ang sitwasyon. Ang iyang kinamanghorang Tina, usa na ka nars ug atua magtrabaho sa Europe. Ang tungatungang si Hermes, usa ka premyadong PE titser, atua sab sa New York magtudlo. Si Nestor lang ang kinamagulangan, maoy wala makasugakod sa kolehiyo. Caregiver ray natapos kay medyo badlongon ug dugaydugay na-matured ang utok. Pero gumikan sa tumang paningkamot ni Nang Nisya, napahimutang gihapo'g tarong.

Naputos sa utang ang buotan nga inahan. Hinuon, dali ra kaayo kining naimpas sa iyang mga anak, kinsa nagtinabangay sa pagbayad. Atua na manginabuhi sa gawas ang tanang pinangga ni Nang Nisya. Buhong na siya sa kuwarta. Pirme na siyang makakaon og lami. Litsong baboy, humba ug krispe pata maoy pirme niyang tirada. Haruhay na iyang kahimtang. Apan gibati lang gihapon niya ang kahaw-ang -- ang talagsaong kahaw-ang nga kanunay'ng ginganga sa daw giuhaw niyang kasingkasing.

Taudtaod na ang pagpanglabay sa mga katuigan nga wala siya ulia sa tanan niyang mga anak. Tigulang na siya. Ug nag-inusara na lang nagpuyo sa ilang barungbarong nga wala gyod niya ipanindot bisag may ikasarang na. Sanglit, alang kaniya, mag-unsa man ang kadako ug kaanindot sa balay kun sa iyang pagkatulog ug pagmata mao ray pirme niyang ikauban ang kamingaw?

Mitulo ang luha ni Nang Nisya nga nagbalikbalik pagbasa sa teks ni Nestor. "Ay, salamat. Sa kataposan, may anak na gyod nako nga mouli." Adunay dugam-is ang pahiyom nga mibathay sa iyang nawong. Sangko sa Langit ang iyang kahinam.

Apan mi-Biyernes Santo na lang, wala gyod moabot sa ilaha ang iyang gihulat. Kaanugon sa gakos nga iyang giandam. Kaanugon sa hawok nga iyang gipangandoy. Wala tuyoa, mihalang ang iyang dughan.

Mititit ang selpon ibabaw sa lamesa duol sa iyang gilingkoran. Hinay niya kining gipunit. May mensahe. Dali niyang giukban. Gikan diay'ng Nestor. Nagpahibalo: "Ma, ugma manglarga na mi'g Manila para mobalik na sa Amerika. Nia mi mag-Holy Week sa balay nilang Elisa sa Golden Shell Subdivision kay sa miaging Lunes birthday man sa iyang Mommy. Pulos sosyal ang ilang mga bisita, monang wala nalang ka namo imbitara. Basig ma-out of place ka. Sori, di na ko kadalikyat pag-anha diha sa Pasil."

Daw gihugpaan sa dakong hulaw ang kinatibuk-an ni Nang Nisya samtang naggunit sa selpon. Nabati niya ang grabeng kainit sa kuwaresma nga misurop sa iyang kahiladman. Nangliki ang iyang kasingkasing sama sa sapa nga nahubsan sa tubig sa pagmahal. Kalit lang nagpuot ang iyang dughan. Hain na? Hain na ba ang bunga sa mga singot ug pag-antos nga kanhi iyang gipas-an? Mitibi iyang mga ngabil. Naglumba pagtuyok ang tanang butang sa iyang palibot. Nalipong siya. Dungan ang paghagawhaw: "Giuhaw ako. Giuhaw ako!" Ug hinayhinay siyang nalup-og sa salog. (Kataposan)