Gidugmok ko una pag-ayo ang usa ka bugon nga bahaw diha sa usa ka lusa nga plato, una ko kini haogi og mantika sa baboy. Pagkahuman, gibutangan ko dayon kini og pipila ka pudyot sa kuskos. Kanang gamiton sa mga mananagat sa pagpanghilo sa mga isda.
Sa dihang ipahimutang ko na unta, ang lusa nga plato sa usa ka dapit sa among kusina, kalit lang nga nahibutho ang apohan ko nga si Lolo Delio. Nakakita diay siya sa akong gibuhat.
"Unsay imong gibuhat Bernard?" Iya akong gipangutana.
"Ada, gusto ko lang nga hiloan kanang iring nga kusog kaayong manungkab dinhi sa ato," gitubag ko ang akong apohan.
"Kanang iring nga itom nga mag-anhian dinhi sa ato?" Ni Lolo Delio pa nga mora’g nahasinta.
"Unsaong kusog man kaayo nang manungkab dinhi sa ato," nangatarungan ako. "Maayo pa og patyon nang iringa!"
"Oy Bernard, maayo pa’g magpasipala ka og usa ka ku’n nga kan-on. Nungkang kanang iring nga itom," giingnan ako sa akong apohan. Unya, mipadayon kini sa pag-ingon. "Wala ka lang mahibawo sa kasugiran sa usa ka iring nga itom."
Unya, gipalingkod ako sa akong apohan, ug gisultihan nga papamation sa iyang isugilon kanako bahin sa iring nga itom. Ug milingkod usab siya tupad kanako.
Matud pa sa akong apohan, kadto kunong iyang amahan may gikuptan nga gahom. Ang gahom kuno niini, kay dili man kini nato makit-an kun makaugom na og pinaig nga mga bukog sa iring. Sa usa ka iring nga itom. Mahimo mo kining ikasulti, apan dili mo gayud kini makita, samtang nag-ugom pa kini og mga pinaig nga mga bukog. Makita mo lang kuno kini kun iluwa na ang mga bukog nga giugom niini.
Ang sinugdanan gud kuno niadto, nga nakakita kuno ang amahan sa akong apohan og usa ka patay nga iring. Usa ka iring nga itom. Atol kuno kadto sa Biyernes Santo, kon panahon sa Semana Santa.
Gilubong kuno sa amahan sa akong apohan ang patay nga lawas sa iring nga itom diha sa kinasang-an gayud sa mga dalan, nga maoy kanunay nga pagahimoan sa Siyete Palabras. Nauso man gud kuno kaniadto nga ang Siyete Palabras adto gayud pagahimoa sa dapit nga susama og kalbaryo.
Paglabay sa daghang mga adlaw, gikawot sa amahan sa akong apohan ang gilubngan sa maong iring. Ug maoy iyang nakawtan ang mga bukog sa iring. Kay nangadugta naman ang lawas niini.
Human kalimpiyohi ang maong mga bukog, gipaig dayon kini sa amahan sa akong apohan. Tuyo man gud unta niini nga himuon kining tambal. Kay tambalan man diay kadtong amahan sa akong apohan.
Usa kuno ka higayon niana, may gimulo ang amahan sa akong apohan. Mikarat kuno pag-ayo ang tutunlan niini, ug gihasol kini sa sagunson nga ubo.
Sa tinguha kaha nga mamaayo ang iyang balatian, gisulayan kuno sa amahan sa akong apohan ang pag-ugom sa mga pinaig nga mga bukog sa iring. Ug natingala na lang kini, kay human kini makaugom sa maong mga bukog, dili naman kini makit-an. Wala naman gani kuno makakita ang akong apohan sa iyang amahan, labon unta, sila may nag-atubang. Hinuon, nagsinultihanay sila.
Mora hinuon ko’g gibati og kahadlok nga nagpaminaw sa gisugilon kanako sa akong apohan. Nakahunahuna ako nga kun simbako uroy og napatay ko ang iring nga itom, unsa kahay mahitabo kanako? (Kataposan)