Si Noy David nga beterano

Dakbayan sa Sugbu

Matag mga alas siete sa buntag nakita ko si Noy David nga molabay sa among pinuy-anan sa Apas. Inabagan sa iyang sungkod hinayhinay siya nga magalakaw sa dalan sa among

barangay ngadto sa dalan nga agianan sa mga sakyanan nga pasaheroan. Nubenta na ka tuig ang iyang panuigon. Usa ka buntag niana ako siyang nakasulti.

"Noy, maayong buntag," mitimbaya ako kaniya.

"Maayong buntag usab kanimo, Undo," tubag niya.

"Nganong kanunay ka man nga molakaw?"

"Molakaw gayud ako isip ehersisyo gikan dinhi hangtod sa kalsada ug balik usab dayon dinhi." Lisod man og kanunay kita nga mag-urong."

Akong nahibaloan nga siya usa ka beterano nga sundalo niadtong miaging gubat. Didto siya maatoli sa gubat sa Mindanao. Mga bayente pa ang iyang panuigon niadto. Sa dihang misurender ang atong kasundalohan sa mga Hapon gipalabi niya nga wala mosurender. Nagtagotago siya maadlaw. Magabii mosakay siya og sakayan nga adunay layag nga gitawag belos hangtud nga nakaabot siya dinhi sa Sugbu. Nagpasakop siya sa gerilya. Dinhi na siya makapangasawa ug makabaton og lima ka mga anak.

Tungod sa iyang pagkabeterano, isip benepisyo nakaadto na siya sa Amerika. Aduna pa siyay pensiyon matag bulan. Kauban niya ang iyang asawa didto sa Amerika. Nabilin ang iyang mga anak nga mga nangaminyo na. Mipuyo sila sa iyang pag-umangkon nga nauna pagpuyo didto sa Amerika.

Apan tungod kay tugnaw kaayo didto sa ilang gipuy-an sa California, wala makaagwanta ang iyang asawa nga tigulang na usab. Mihangyo ang iyang asawa nga mopauli nalang sa Pilipinas. Nalooy siya sa iyang asawa. Mibalik sila dinhi sa Pilipinas.

Tinuod buhong sila sa pagkaon didto sa Amerika ug kanunay adunay tambal nga ilang gikinahanglan alang sa ilang balatian apan wala siya magmahay nga mibalik siya dinhi sa Pilipinas.

Dinhi na lamang niya gugola ang mga nahibiling panahon sa iyang kinabuhi dinhi sa atong nasud kauban sa iyang pamilya.

Karong bag-ohay, nabalitaan niya nga nakapasar sa balay balaoranan sa Amerika nga ang mga beterano adunay madawat nga dugang benepisyo nga salapi isip pag-ila sa bayanihong buhat nilang mga beterano sa gubat. Tingali dili igo nga ikabugti sa ilang mga kasinatian sa panahon sa gubat. Kanunay sila nga nag-antus sa kagutom, kakapoy, sakit ug nag-ungaw sa kamatayon. Apan nagapasalamat na lamang siya sa dugang mga benepisyo nga iyang madawat.

Nagpasalamat siya usab sa Diyos nga gipadangat pa siya nga buhi hangtud niining panahona. (Kataposan)