Baling

Isakto gyud ang pag-abot ni Binog sa baybayon sa Kinawahan. Ning kaadlawona, maoy paglihok sa hunason. Mohunas na ang dagat. Wa siya maglangan, miubog dayon siya sa dagat nga taga-hawak ang giladmon sa tubig. Sa iyang abaga, gisambilay niya ang dalang bukag.

Unya, gitaktak dayon niya ang dalang baling, sa pamasin nga makakuha og mga isda. Mao kini ang matang sa panagat nga iyang ibangkelya sa iyang pagpanguma, nga dili na kinahanglan pa nga mamalit siya og isdang sud-anon sa tiyanggihan matag Domingo.

Ang iyang baling maoy pinobreng panagat, kay dili man siya makahupot og dinagkong pamukot sa lawod, ilabi na kay wa siya’y sakayan.

Ulitawo si Binog. Ilong tuwapos siya sa ilang baryo sa Libaong. Kay bugtong anak sa mag-uuma niyang mga ginikanan nga mipanaw na ngadto sa laing kalibutan, siya ang nagkugi sa pagtikad sa kabiling uma. Kugihan si Binog, mao nga wa siya maglisod sa iyang pagpuyo sa baryo pinaagi sa panguma.

Kay hilig usab siya sa pagtugsaw sa dagat, nakakat-on siya sa labing simpol nga panagat ang pamaling. Kun debuynason, kalidades usab nga mga isda ang iyang mabaling sama sa putpot, samuok, kitong, danggit, labayan ug panagsang pugapo. Misamot ang iyang kadasig sa pagpamaling, dihang kanunay na nga mobagat kaniya sa ilang balay si Lita matag Domingo sa buntag aron mopalit sa makuhang isda sa pamaling.

Si Lita mao ang katalirungan niya sa ilang baryo nga hilom niyang naibgan ug kanunay na nga mopalit sa makuhang isda sa iyang baling. Nahimong suki usab niya ang dalaga sa pagpamalit og utanon sa iyang uma.

“Nog, seguroha baya, ha? Mopalit kos makuha mong isda karong Domingo sa buntag...!” saad ni Lita kang Binog sa miaging adlaw nga mipalit kini og utanon sa iyang uma.

“Basta ikaw, Lit! Debuynason naman ko, sukad lang ta nagkasuki! Paninguhaon ko nga daghan kong makuha nga isda sa akong baling!” nagkihatkihat usab si Binog nga nagpakislap sa bigot nga lawas sa dalaga nga iyang naibgan. Apan igo lang siya sa kaibog kang Lita, kay dili man siya makapahayag sa iyang gibati niini.

Unang haw-as ni Binog sa gitaktak niyang baling. Gidebuynas siya! Nagkisikisi ang daghang samuok, labayan, putpot ug pugapo nga paspas niyang gisulod sa gisalig-ay nga bukag sa abaga.

Pastilan, nahamabaw dayon ang iyang bukag sa daghang kuha. Nakapahiyom dayon si Binog nga naghunahuna kang Lita. Sa pagsuling niya sa iyang baling, may butang nga nag-amag ug migilaw sa ilawom.

Usa ka kuwentas nga gilak kaayong nasab-it sa iyang baling! Gikuha kini ni Binog ug gisulingsuling nga nagpangidlap. Iyang gisul-ob sa iyang liog ang kuwentas. Ug unya, may nabati siyang tagming nga tingog diha sa taga-hawak nga tubig sa nag-anam na nga paghunas sa dagat.

“May birtud ang maong bulawang kuwentas! Daghan kang makuha nga isda sa imong baling kun kanunay mong isul-ob ang maong kuwentas sa pagpamaling! Ug ang babaye nga imong kaibgan, dili gayud makabalibad bisan unsay imong hangyuon kaniya! Ampingi ang maong kuwentas nga gasa kanimo sa mga linalang sa dagat...!”

Nagkalingilingi si Binog sa taga-hawak nga tubig. Apan wa siya’y nakita. Nagdali siya nga mikawas sa dagat nga nagpahiyom nga mipasiklap sa gisambilay nga bukag nga nahamabaw sa daghang mga isda. Gihinol niya ang nag-amag niyang kuwentas sa liog.

Bitbit ang iyang baling, paspas ang mga lakang ni Binog nga mipauli sa iyang balay. Naghinam na siya nga masulayan na usab ang birtud sa gasa niyang kuwentas, sa iyang ihangyo karon kang Lita, nga segurado na nga naghulat kaniya niadtong buntaga. (Kataposan)