Gisumbalik si Magno

Mao pa gani ang pag-abot ni Magno gikan sa opisina, gisugat dayon siya ni Amparo, iyang asawa, og kasaba. "Nganong mipauli ka pa, ha?" Nanighawak si Amparo sa atubangan sa bana. "Nganong wa ka man lang mopuyo ipon sa imong babaye?"

Walay tingog nga misulod si Magno sa lawak nilang magtiayon. Mag-ilis alang sa balay. Nagpadayon pagyawyaw si Amparo nga misunod kaniya sa kuwarto.

"Kanus-a ka pa man intawon mabut-an, Magno. Dako na ang atong anak. Graduating na sa college!"

"Unsa ba kanang imong gipangyawyaw?" Miatubang si Magno sa asawa.

"Ayaw na pagpakaaron-ingnon, uy! Kasaligan ang nagsulti nako nga may lain ka na sab nga babaye. Taga Labangon!" Hapit molugwa ang mga mata ni Amparo sa kasuko.

"Tuo ka man sa estorya. Nagbinuotan na ko, uy!" Giagbayan ni Magno ang asawa. Apan giwakli ang iyang kamot ni Amparo.

"Tuo sa imo kabuang!" Dayong gawas ni Amparo sa lawak nga nagbagutbot.

Palekiro si Magno. Bisan nagpanuigon na siyag 50, mahiligon gihapon siyag babaye. Usa ra ang ilang anak, si Lina, nag-edad og 20. Matahom ug nindot og lawas.

Bisan pa sa kanunay nga pag-away ni Amparo, nagpadayon si Magno sa iyang bisyo. Dako siyag suweldo sa opisina nga iyang gitrabahoan kay department head man siya. Si Amparo usab usa ka accountant sa dakong kompaniya sa siyudad. Haruhay kaayo ang ilang pagkabutang.

Usa ka lawom nga gabii, wala makatulog si Magno.

"Nganong wa pa man mopauli si Lina?" Nanigarilyo si Magno sulod sa ilang lawak. Wala pa usab makatulog si Amparo.

"Mitawag siya nako ganina sa cellphone. Mag-night swimming kuno sila ug ang iyang mga barkada sa Marigondon beach. Birthday sa usa niya ka amiga!" Nagmugtok ang nawong ni Amparo. Kanunay siyang masuko tungod sa bisyo sa iyang bana.

"Mao ba. Sige, mangatulog na ta." Gipalong ni Magno ang sigarilyo sa ashtray ug mihigda tupad kang Amparo.

Usa ka gabii niana sa pag-abot ni Magno sa ilang balay, maoy iyang naabtan sa sala si Lina nga naghilak nga naglingkod sa taas nga sopa tupad ni Amparo.

"Gipaninglan ka na sa Diyos,  Magno!" Hait ang tinan-awan ni Amparo sa bana.

"Unsay buot mong ipasabot, Amparo?" Nahibulong si Magno sa pagsukmat kaniya sa asawa.

"Mabdos ang imong anak. Milayas ang laki kay di motubag sa iyang tulubagon kang Lina!"

Nahitiurok si Magno nga mitutok sa anak.

"Matud niya, Pa," nagpamahid si Lina sa iyang mga luha sa aping. "Nanimawos siya nimo. Naungkag kuno ang panagpuyo sa iyang mga ginikanan kay imong gikabit ang iyang inahan."

Napusdak ni Magno ang iyang sampot sa paglingkod sa usa ka lingkoranan sa sala.

"Mao na kini ang resulta sa imong pagka himabaye, Magno. Ang imong anak ang nagbayad sa imong kabuang!"

Wala makaharong si Magno sa tinan-awan ni Amparo. Hibatyagan niya ang kasakit sa tulisok sa iyang tanlag." — Kataposan