Q&A: Naw-t-Dog sa Königs

Human sa makabungog nga pagtagad nga gihatag ning maong pamantalaan sa mga bandang Bisaya rock, ani-a ang laing luna alang niadtong nanagtikad sa Bisaya rap kon Bisrap. Usa sa mga "prominent figures" sa local novelty-hip-hop fusion mao si Naw-t-Dog. Sa usa ka pagpakighinabi, nasayran nga usa na diay ka tuig ang nakalabay human malusad sa iyang grupo nga ginganlan og Königs (Swiso-Aleman nga termino nga nagakahulogan og "mga hari") ang ilang album nga nag-ulohan og "Nganong Ni Enter?" ubos sa Alpha Records ug giapod-apod sa Harmony Music.

Kahinumduman nga nakig-alayon si Naw-t-Dog sa tang-ang Dice & K9 Mobbstarr nga maoy tingog luyo sa "Itsumo" alang sa soundtrack sa "Enteng Kabisote 2" ni Vic Sotto sa miaging tuig. Mao kadto'y matawag nga usa sa labing dakong proyekto nga ilang nagama. Ning maong pakighinabi kang Naw-t-Dog, nasayran ang mga kalamboan nga nahitabo human sa ilang malamposong pag-"enter" sa nataran sa Bisrap.

BANAT: Kumusta na human sa paglusad sa "Nganong Ni Enter?" ug human sa paggama og soundtrack? Tinood ba nga nag-alima ka karon og mga bag-ong tubong rappers isip talent scout?

Naw-t-Dog: Busy na sad sa pagtigom og mga bag-ong materyales alang sa among ikaduhang album. Duna bitaw ko'y mga pundok nga gustong tabangan. Mao ni sila ang nisunod sa tunob sa Königs nga naningkamot sad mapalanog ang ilang mga komposisyon. Pero struggling pa lagi. Usa ni sa mga concerns nga gusto nako ipalabang may kalabotan ang Bisrap scene tungod kay struggling pa gyud kaayo ang mga insiders/players niini. Mangayo lang pud mi'g suporta sa tanang music enthusiasts nga botaran ang among music video para sa nomination sa Philippine Hip-Hop Award. Kay total para man ni natong mga Sugbuanon. To vote, please type MYX(space)VOTE(space)PHA(space)VID_ENTER. Send to 216 for Smart and Talk and Text subscribers; 2800 for Globe and Touch Mobile; 2288 for Sun Cellular. Para makakita sila sa video, log in lang sa www.freewebs.com/Königs ug sa www.myspace.com/Königsta. (Note: Hangtod lang karong adlawa Marso 30 ang pagbotar)

BANAT: Tabi, naintriga lang gyud ko's imong dagnay nga Naw-t-Dog. Asa man na nimo nakuha ang maong termino?

Naw-t-Dog: Uhm…napunitan ni nako sa computer playstation under Naughty Dog Production. Nataypan lang nako. Usa pa, hilig gyud ko'g iro.

BANAT Hugyaw: Kanus-a man tuod nahulma ang pundok nga Königs? Kinsa man ang imong mga kauban nga nagtukod ani?

Naw-t-Dog: Summer of 2003. Ang akong mga kauban mao silang hypemen Garvie ug Brent.

BANAT Hugyaw: Human sa paglusad sa inyong album, unsa naman karon ang direksyon sa inyong matawag og karir? Unsa na'y mga plano sa inyong grupo?

Naw-t-Dog: Sa tukar wala pa. Pero naa mi concert sa Leyte. Galing lang kay tentative pa. Naa mi follow-up sa among album pero padayon pa among pagtigom sa mga materyales.

BANAT Hugyaw: Unsa ma'y nakapanindot sa hip-hop music kumpara sa laing matang sa musika?

Naw-t-Dog: Hip-hop is soul music. It's reality music. And it's poetic.

BANAT Hugyaw: Mahimo ba'ng pasabton mi nimo sa mga klase ug elemento sa hip-hop?

Naw-t-Dog: Uhm…Naay pop, old school, pure hip hop, RNB hip hop. Pero kami wala mi mag-concentrate sa usa lang ka matang sa hip-hop. Naa mi fusion sa tanan. Ang among mga kanta nagrepresent sa Cebuano people. Sa elemento, duna ta'y gitawag og emceeing, DJ-ing, break dancing ug graffiti. Ang emceeing nagrepresent na namong mga rap artists. Ang DJ-ing has something to do with turntable-ism parehas anang gibuhat ni DJ M.O.D sa Wowowee nga mag-scratch sa turntable. Ang break dancing involves wind mill, 99, footwork ug hand pumping. Graffiti is vandalism. Associated gyud na siya sa kultura sa hip-hop.

BANAT Hugyaw: Kinsa man ang nahimo ninyong mga lig-ong impluwensya o inspirasyon sa pagbuhat og mga kanta?

Naw-t-Dog: Una gyud ang among kaugalingon. Kung unsa'y nagakahitabo sa amo, buhatan na namo'g kanta. Sa international scene, si Bruce Marshall Mathers gyud aka Eminem. Then si Jay-Z ug siyempre ang Black Eyed Peas nga naa atong kababayan Allan Pineda Lindo aka Apl de Ap. Sa local scene, ang Dice and K9 Mobbstarr, si Francis M ug si Andrew E.

BANAT Hugyaw: Gawas sa hip-hop, nisantop na ba sa inyong hunahuna nga makig-collaborate og mga artists sa laing matang sa musika?

Naw-t-Dog: Oo naa mi collaboration with other bands parehas anang Str8cornersyd. Makig-collaborate mi og pop artist.

BANAT Hugyaw: Nakapasundayag na ba mo gawas sa nasod? O may mga oportunidad ba sa pagdapit?

Naw-t-Dog: Wala pa. Wala sad mi mangandoy ana, pero kung naa amo gyud tukbon dayon.

BANAT Hugyaw: Imong mensahe nga gustong ipalabang may kalabotan ang hip-hop culture?

Naw-t-Dog: Dapat ang mga kanta nagagikan gyud sa kasingkasing. Sa mga radio stations, dapat tarongon nila'g screen ang mga kanta usa nila ipalanog kay sa kanta mo-reflect ang soul sa usa ka katilingban. Dapat sab supportive ang mga Cebuano sa Bisaya nga mga talents. Ug kung pwede lang unta ibalik o palig-onon sa kahanginan ang Kundiman para mahimong positibong inspirasyon sa atong kabatan-onan. BANAT Hugyaw: Any shoutouts?

Naw-t-Dog: Magpasalamat gyud ko sa The FREEMAN-BANAT News sa paghatag nila og luna sa mga local music artists; Maria Eleanor Elape Valeros sa wala'y puol nga pagsuporta; Musikensis Recording Studio/ Elvis Somosot, Tapay-Tapay clans sa ilang suporta sa amo, sa tanang radio stations nga nagpatukar sa among mga kanta, sa 6000 Goonz ni Dice, sa tanang tawo nga misuporta sa among kanta, sa akong mga kagrupo sa Königs nga sila'ng Garvie ug Brent. Ug sa nag-interview nako sa paghatag og interest sa among craft. Alang sa bookings, makontak ko nila sa 09276218662. GMA-7, nag-una sa Mega Manila

Wala mangankon ang GMA Network bisan kanus-a nga numero uno sila sa mga dapit nga dunay ratings surveys.

Kini maoy unod sa hamubong official statement nga giluwatan ni GMA Network Corporate Communications Head Butch S. Raquel, nga nadawat sa Banat Hugyaw kagahapon sa hapon.

Giklaro hinoon ni Racquel nga ang Network pabilin nga nag-una isip TV station sa Mega Manila, base sa AGB Nielsen total day ratings data sukad March 4 to 17, 2007. Ang maong resulta matud pa ni Racquel susama sa giluwatan nga datos ni Ms. Charo Santos Concio, executive vice -president for entertainment sa ABS-CBN, sa pagpangangkon niini nga sila na karon ang numero uno nga TV station sa Pilipinas.

"For the said period, GMA Network posted an average total day rating of 17.3% against ABS-CBN's 14.7%," pong pa ni Racquel.

"It is interesting to note that Mega Manila, where GMA Network leads in TV ratings, comprises 51% of the total number of TV households in urban areas in the country, based on data from TNS. The whole of Luzon, including Mega Manila, comprises 74%. The remaining 26% is distributed to other urban areas in the Philippines," dugang pagtin-aw ni Racquel.

Kahinumduman nga napatik dinhi sa Banat Hugyaw kagahapon ang pamahayag ni Santos nga sila na ang nag-una karon diin ang tulo ka labing gitan-aw nga mga shows sa tibuok nasud mao ang, Sana Maulit Muli, Maging Sino Ka Man ug TV Patrol World.

"Based on March 4-17, we have a national share of 47 versus competitor's 35, so it's a very comfortable lead," pong pa ni Vivian Tin, vice-president for research and business analysis sa ABS-CBN.