Naila nga Iyo Karpo: Bulawanong kabilin ni Ben Zubiri

Matud Nila, awit nga hangtud sa hangtud magpabilin diha sa panumduman sa mahigugmaon sa musikang Binisiya. Kanunay kining malab-as diha sa hunahuna sa mga nagkahigugmaay nga gitamparos sa mga pagsuway ang relasyon. Matud Nila, kanta nga bisan sa kadugay na sa panahon ang milabay pabiling nindot nga paminawon, walay paglubad ang kamakahuluganon sa matag pulong nga naglimin niini. Bisan ang mga kabatan-onan imposibli nga dili matandog sa kabug-os sa gugma nga gidalit sa usa ka binuhat ngadto sa iyang minahal.

Apan kun mabulokon ang kalampusan nga natagamtam sa maong kanta, ang tawo nga maoy nagtagik niini, inanay na nga nakalimtan ug nagpabilin na lang diha sa panumduman sa iyang mga minahal sa kinabuhi niadtong mga nagpakaila kaniya sa dugay nang panahon. Busa dinhi, yukbuan ta kining talagsaon nga talento, gasa sa natad sa musika, arte ug kultura.

Siya walay lain kun dili si Wenceslao "Ben" Zubiri, lumad nga taga Sugbu ug nahimugso niadtong Setyembre 28, 1911 sa San Nicolas, dakbayan sa Sugbu. Espanol ang iyang amahan, si Jesus Zubiri, samtang Filipina ang inahan, si Sergia Dacayana. Si Ben Zubiri, kinsa mipanaw 40 ka tuig na ang milabay, nagbilin og dili malimtang awit sa atong kapanahonan karon, gihisgutan, gihatagan og dungog ug gitamod sa entertainment industry diin siya naghari kaniadto.

Kung karon ang visual ug multimedia entertainment maoy mga bida, kaniadto ang katawhan nailawom sa gahom sa radyo nga maoy bugtong nilang kalingawan. Dinhi niining mga panahon mibidlisiw ang daghang talento ni Ben Zubiri. Ang maong mga talento, naumol og maayo sanglit gunad sa iyang pagkabata hangtud na sa iyang pagka-ulitawo kanunay siya motungtong sa entablado diin wala siya napilde sa mga singing contest sa iyang pagka-elementarya ug sekondarya.

Dihang nangulitawo siya sa iyang asawa nga si Luz Butalid niadtong World War II, wala kini niya lum-I diin matag gabii siya nga nang-harana hangtud nga gihatag niini ngadto kaniya ang matam-is nga pagsanong sa gugma nga iyang gihalad.

Tungod sa iyang ambongan nga hitsura ug sa iyang saktong barug, dali siyang nakit-an ug nakaplagan ni Major Harris Fenton, ang kaniadtong manager sa kzRC, ug nabantog na nga dyRC radio station human sa World War II. Sa giya ug atensyon nga gibubo ni Major Fenton, si Ben nabansay pagsuwat og mga kanta ug wala magdugay nahimugso ang "Matud Nila (They Say)" niadtong 1941.

Human pod sa World War II nagpakasal sila ni Luz ug nagsugod og pamilya. Niining tungora nadagit ang atensyon ni Ben sa pag-direct og radio plays ug musical programs. Ang iyang pagka-aktibo sa radio maoy naghatag kaniya sa pangalan nga Iyo Karpo, usa ka radio character niadtong 50's nga nagsimbolo sa usa ka makinaadmanon, kalibutan ug hawod manabi nga tiguwang.

Ang pagka-Iyo Karpo ni Ben maoy naghimo niyang bantugan sa Kabisay-an ug Mindanao gumikan pod sa labihan nga kasikat niya nga mga programa- "Pangutan-a Ako" ug ang "Purifico Amateur Hour."

Dili na maihap kung pila na ang gi-compose ni Ben sa iyang kapanahonan.

"His mind was ever the workhorse, he would make songs from the time he comes home from work to the moment he was in bed ready to sleep. To his dying day, he was indefatigable composer/writer," paghulagwag sa iyang kapikas sa kinabuhi nga si Luz sa dihang nahinabi sa Banat-Hugyaw.

Sa tanang gi-compose ni Ben, ang "Matud Nila" maoy awit nga labing sikat - gani gikanta man kini ni kanhi first lady Imelda Marcos ug ni Pilita Corales.

Matud pa ni Edwina, anak ni Ben, nga usa ka emotional nga tawo ang iyang amahan ilabi na kung adunay problemang ipadangat ang iyang radio listeners sa programang "Pangutan-A ko." Apan sa iyang dili makorehian ug magpapiri nga pagka komedyante, naumol pod ang awit nga "Pasayawa Ko Day."

"Man of many talents, consummate artist, we have his immortalized Visayan songs to remember him by. And Ben Zubiri might have planned this all along," hiniusang paghulagway kang Ben sa mga sikat nga compositor sa atong henerasyon karon.

Matud pa ni Edwina nga usa sa dili malimtan sa iyang amahan, mao ang pag-duwa sa piano ug paghimo og mga awit.

Mipanaw si Ben niadtong Nobyembre 9, 1969 tungod sa sakit nga heart failure.

"My father was never after fame and fortune (it was said, he didn't even want to sell his songs); he was foremost concerned what kind of legacy he would leave behind to his family, fellow Cebuanos and country," matud pa ni Edwina.