^

Banat Kalingawan

Social responsibility kwestiyonable pa

- Ni Maria Eleonor Ellape Valleros -
Da who kining usa ka organisasyon sa mga musikero sa Sugbu nga nagpa-presscon nya dayong ataki batok Bisrock? Dili na lang nako ibatbat ang gipanulti sa akong tigpaniid nga bayawak kay daghan na kaayong masakitan. Dili sad na maoy tumong nato nga magsinukliay og makasilong mga pulong kay dili na ang mithi nganong naay musika sa atong kinabuhi.

Nahisagmuyo lang ko nga taliwala sa ilang pagka-musikero wala nila masabti nga music which is a form of language in itself is animate and therefore evolving. Unsa man diay hinungdan nganong nagkalandrakas ang mga music genre? Duna naman gani mga fusion of styles and musical influences. Ngano mang i-limit o i-restrict o pagbut-an man nila ang hulmahan ug definition sa musika basi sa unsa'y ilang gihangop nga istilo nga unta lain-lain man ang music preference matag tawo o kaha pundok. Ang mga batan-on duna'y kaugalingong sub-society nga gisakopan ug aduna sila'y gitawag og sub-culture nga gisaw-an. Ang music sa 50s and 60s maoy ni-inspire sa mga kanta sa nagsunod nga mga henerasyon, apan sayop sad nga ang ipamugos nga istilo kadto lang gihapon sa nilabay na nga mga panahon.

Take my case for example, nagtubo ko sa panahong slow rock ngadto sa heavy metal. Pag-high school nako natawo ang nu wave nga matawag og anak sa punk, actually a softer form of upholding punk-ism. Hangtod nga nahimugso ang industrial rock. Sa dihang nagtrabaho na ko isip editor, bisan og mas trip nako ang music sa Christafari (Gospel-reggae) wala kini nakapugong nga i-uphold nako ang pagpaluyo sa propagation sa Bisrock music because there are the talents and their potential, and there is the market blazing with enthusiasm. Pero wala kini nagpasabot nga nalimot nako sa mga Visayan songs nga gisuwat ni Mingoy Lopez, Tux Juguete, Sioux Cabase, etc. Ang mga huning Kamingaw sa Payag, Kausa...Nabasa ang Tubig, Balud sa Kalimot, Sa Pangandoy Lang, Ihilak, uup. magpabiling institusyon. Wala man gani makatumpag sa kulturang Bisaya ang 333 ka tuig nga kolonya sa Katsila.

Pero usa ka punto ang giisa sa maong pundok nga makapatandog sa garbo kay may basihan man. Unsa man tuod ang social responsibility sa mga banda? Sa ilang mga kanta duna ba sila'y nahatag nga positive values ngadto sa kabatan-unan/katilingban o gipa-worsen lang nila ang sitwasyon sa imoralidad, sa pagkapalahubog, sa pagminaldito, pagbugal-bugal, sa pagkahomophobic, sa sexism, sa paggamit og ginadiling drugas, sa pagbalewala sa ilang pamilya ug pagtoon, sa pagyampungad sa tambayan inay manulod sa ilang mga klase, sa pagtamod sa gimithing pagtuboy sa kulturang Bisaya? Unsa kaha kuno ang nahimo nilang positibong kontribusyon?

Hinoon dili man sad maayo nga kuridason na lang nato pag-ingon nga wala'y nahatag nga maayong kontribusyon kining mga kanta nga Bisaya nga nauso karon. Bisan pa man og ang uban gigama nga adunay tuno sa yaga-yaga, angayan tingali nga utingkayon nato ang sentimento sa nagbuhat sa maong kanta una kita mohukom. Unsa ang iyang emosyon, ang iyang gihimong kapasikaran nganong sa kadaghan sa kanta mao gyud tong mensahe-a ang iyang gusto mapadungog sa kadaghanan. But because it is not my role to explain things to everybody, mas maayo tingali nga padayonon ang pagpaniid sa kalihukan sa Bisrock Rakrakan aron masabtan kon nganong ingon niini kasibaw ang natagamtaman sa maong istilo sa rock ug unsa ang sikolohiya nga naglimin niini?

Sa mga gipangbuhat kong pakighinabi, dili tanang pangutana sama sa direksyon sa musika sa matag banda ilang natubag. Apan ang akong gikonsiderar sa akong pagpaluyo nila mao ang ilang determinasyon nga madunggan. Dili lalim ang maong proseso kay gawas nga estudyante, kasagaran niining mga tawhana daghan na usab og nasakripisyo alang sa pagtigom og kwarta para lang makabayad sa recording. Nahugpong ang ilang tumong sa usa ka dili makitang higot nga nagbugkos kanila.

Kon duna may mga pagkuwang kana makita sa mga lyrics sa ilang kanta nga ang uban kulang pa sa timpla, kulang sa depth, ang recording tunog lata, ang paningog kulang sa sarsa. Humana ko na korehi-i ang ubang mga banda nga sa sunod mangonsulta og mga batid sa Binisaya kay magpatuyang lang og garay sa lyrics nga wala gyuy koneksiyon ang ikaduhang linya sa mensahe sa unang linya; Binisaya na gani wrong grammar pa; duna say mga sexually suggestive lyrics/double meaning nga para nako labing-thrash/garbage sa tanang matang sa kanta; ang uban imbis iisa ang pagtahod sa mga mahuyang gisamotan nila sa ilang mga pagbugal-bugal diha sa kanta. Ani-ay mga kanta nga sige og panghimaraut sa estado sa mga kababayen-an inay ituboy ang usa ka progresibong pamaagi nga kining mga mugbo og lupad matabangan inay panghimarauton.

Apan bisan pa man lagi sa paghashas nga gibuhat sa Smash FM, dili man malalis nga duna'y nanagsunod niining mga kantaha. Hinaut pa unta dili kini makatabon sa mga paningkamot sa Missing Filemon nga maoy angayang tamdan alang niadtong buot makasabot kon unsay paggaray-garay og kanta. Limpyo ang paningog, consistent sa ilang direksyon, makita ang musical genius sa duyog sa mga tulonggon, may paghandom sa kabatan-on sa Sugbu sama na lang pananglit sa Sine-Sine. Ang Indephums usab bisan pa man sa pipila ka kanta nga nikanal sa direksyon apan makapatuaw ang mensahe sa ilang Negatibo, Plastik, ug Positibo. Labaw pa'ng angayang pakpakan ang Makadawa sa ilang suhestiyong reporma diha sa Sigarilyo ug Gasolina. May mensahe ang Glass of Dirt batok pag-abuso sa ilegal nga drugas diha sa "Kuyaig", ug ingon man ang choose-life-theme nga buot ipalabang sa kahanginan sa Ossified; may direksyon ang pagkabalay sa tuno, berso ug mensahe sa Kabataan Para sa Bisrock sa Agipo; nakakab-ot og foreign sound ang Wasted sa Gangrene, may nagpahiping pagbating nasyonalismo sa Tingog Kabataan sa Republika ug may hagit ang Avlish sa pagbangon sa Sugbu.

En tonces, dili tanang kamatis nga ana-a karon sa bakat sa Bisrock nangatakdan sa kalata sa uban. Pasagdi nga ang mga nagtuboy niini maoy mounay pagsalibay sa mga dugta, sama nga ang magpupugas maoy mobakyaw sa igpapalid aron buwagon ang tahop ug tipasi gikan sa bugas.
* * *
"Greetings ngadto ni Edgar Bong Oppus sa Canjulao, Lapu-Lapu City gikan sa mga sakop sa Beta Gamma Rho sa Lorega-San Miguel."

"Hi 2 ol Bisrockers of Tambisan, Ibabao, Mandaue esp. Killua, Iga and Mik2x. Also to Caroline nga manager sa Agipo."

"Hi lang ko sa band nga Indephums ug Phylum ni Kuya Ian ug sa tanan Kabataan Para sa Bisrak clan. Kanang manaut sa mga Bisrak band, angay nang ilubong buhi. Hee hee...peace lang ta ninyo mga sho! Bisrak rulz!" - Boogay of Talisay City

"Maupay nga kulop ha iyo nga tanan!" - Adrienne ini have a nice day!

"Payter kaau ang kanta nga Halok sa The Agadiers. Wholesome kaau ang dating. Bwahahahha... - Pink 'n Black

"Helo gus2 lang ko unta nga matagaan pud og chance ang mga bag-ong banda sa Bisrock genre kay c Ram ang pansinon ang mga sikat ra! Daghan mga nagbanda nga naghago 2 record der songs. Tigom2x og kwarta hinaot unta taga.an og pansin sa Smash FM. Nanghinaut lang ko kay daghan ko bands nga kaila nice ila mga compose songs pero wa gyud ma-play. Tnx." - Mr. Takdol, 22, Banilad

"Dili na tinood nga pinalabi mga old ra nga bands kaysa new. Unsa man diay nang Republika, Ossified, KDB, Fervent, Assembly Language, etc. New man na sila." - DJ Ram of Smash FM

"Hi! I'm Mark of Punta Engaño, a certified Bisrocker. I was there during the dyLA anniversary. I saw how u rock ur nyt. Hope maka write up ka sa Banat on how Bisrock rules ur life. Thanks. Mo-hi sad ko ni Bernard Fario sa Ossified nga dili jud hambugero unlyk oders motagad & mojam man gyud siya sa mga audience bisan sa backstage. Idol man gani na nako when he performs. All out gyud!"

"Nyc jud ang mga lyrics sa kanta ni Fario. Naa juy mensahe makuha pareha sa Indephums."

"ATTN: Assembly Language mo-plug sa ilang gig sa October 21 sa Handuraw Events Café with Pasakanin and October 28 sa Bantayan Island Gym."

"Hello just wanna react kadtong msg ni Jlen33n about gani anang dakog ulo ang aggressive audio? Dli man ing-ana tingali, lain au xa manulti. Wer olweys dwn 2 earth."

"ATTN: Velezians Students Night karong Oct. 14, Saturday, 6pm to midnight at CAP Session Hall with Jr Kilat, Coolie Dreads and the Microphone Commanders, Pasakanin, Powerspoonz, Raskafarian, Incoherent, Pelican Street and Picture-Filled and more. Entrance is P100."

"Nindot kaau imo tabloid, enjoy mi basa dri Carcar. Greet ko GERMELINA BOYS, Toto, Ninin, Bn2y and Btaks. Hapi listening 2 Smash. - Ezzen of Valladolid, Carcar

"Hi greet dy q sa tanang mga Bisrockers dri sa Cebu esp. ang band nga Station Avenue. Nindot kai mga songs di parehas uban mga bati kaayo."

"I hope ma-feature nimo sunod atong mga super ka fayter na mga lokal reggae bands. I hope still moving on gihapon ang Harambe! Paki-update lang pud f nus-a ang RASTACLAUS."

BISROCK

DILI

ILANG

KANTA

LANG

MAN

UNSA

  • Latest
  • Trending
Latest
Latest
abtest
Recommended
Are you sure you want to log out?
X
Login

Philstar.com is one of the most vibrant, opinionated, discerning communities of readers on cyberspace. With your meaningful insights, help shape the stories that can shape the country. Sign up now!

Get Updated:

Signup for the News Round now

FORGOT PASSWORD?
SIGN IN
or sign in with