EDITORYAL - Angay bang tuohan ang China?

Mipasumbingay  ang usa ka opisyal sa China nga kon moatras ang Pilipinas sa gipasaka niini’ng reklamo ngadto sa United Nations –International Tribunal on the Law of the Sea (UN-ITLOS) basin duna pay kausaban sila nga buhaton kalabot sa nagkainit karong tensyon sa West Philippine Sea.

Kini nga pamahayag mikatap atol sa panagtigom tali sa Association of Southeast Asian Nations nga gitambongan usab sa ubang mga nasud sama sa Amerika, Russia, Australia, India ug China.

Tataw kaayo ang pamahayag sa maong opisyal nga daw gihimo niining hostage ang mga claimant countries sa ASEAN sama sa Pilipinas.

Ang Pilipinas lamang maoy bugtong nasud nga mibarog batok sa China pinaagi sa arbitration diha sa ITLOS. Apan samtang ang mga representante sa China mitambong sa maong panagtigom, walay hunong ang ilang pagpanaod og mga estraktura sa pipila ka mga gasang nga iya sa Pilipinas diha sa Kalayaan Group of Islands (KIG) nga gitawag usab og Spratlys.

Tataw kaayo nga di sensiro ang maong opisyal sa iyang pamahayag, gani, kwestyonable usab ang mga gipamahayag niini kon respetuhon ba g’yud kini  sa ilang gobiyerno. Taktika sa China nga sukwahi ang mogawas sa ilang baba sa gibuhat sa ilang mga kamot sa likod.

Ang Amerika nabalaka na karon sa mga kalamboan sa WPS nga sa ilang tan-aw dili layo nga duna gyuy mahitabong “armed conflict” tali sa claimant countries batok sa China , ilabi na sa mga nasud nga wala modangop sa ITLOS sama sa Vietnam nga mas mipili nga atubangon ang China “ngipon sa ngipon.” Kun di mohunong ang China sa dalan nga gisubay karon, posibleng mahitabo ang gikahadlokan sa Amerika.