EDITORYAL - Professional squatters

Husto gyud si Cebu City Mayor Tomas Osmeña nga dili maayong himuong sumbanan sa siyudad nga matag adunay panimalay sa bag-ong “illegal settlers” nga ma-demolis, obligado pirme ang siyudad pagpangita kanila og relocation site.

Adunay mga balaod ang nasud kabahin sa legal nga buhaton niining mga “illegal settlers” nga gipanindot lang sa tawag nga “informal settlers” agi og konsiderasyon sa estado sa ilang pagkabutang.

Apan ingon sa giabusahan na og maayo kining balaura nga naglakip sa kondisyones mao ang paghatag gyud og relocation site sa mga pamilya kang kansang kabalayan gipang-demolish.

Numero uno nga kinahanglang hatagan og relocation site mao kadtong namuyo sa mga danger zones, sama sa ilawom sa taytayan, kilid sa mga sapa, tiilan sa mga pangpang ug uban pa nga dapit nga bisan unsang orasa posible silang mamatay. Apan may uban sab kanila nga gahi gyud og ulo ug dili pa gyud gusto nga mobalhin sa gitaganang luna kay kuno layo sa ilang panginabuhian, wa’y karsada, wa’y kuryente, wa’y tubig,  wa’y signal sa cellphone ug uban pa nga mga pasangil kay gusto lang gyud sila nga adto mosuksok sa siyudad.

Dunay mga report kaniadto nga pipila niining mga gipang-relocate igo ra nidawat sa ilang relokasyon apan ilaha ra usab nga gipaabangan o gibaligya sa laing tawo ug namalik gihapon og suksok sa siyudad.

Kining mga tawhana gitawag og mga “professional squatters” kay mamugos gyud bisan nasayod silang dili ilaha ang luna. Lisud na silang papahawaon tungod kay mokisikisi, magsaba-saba ug bayolente.

Ang uban modangop og mga politiko ug mga non-governmental organizations nga gusto pud mosikat ug sila maoy gamiton sa ilang propaganda. 

Ang resulta, kadtong legal ug tag-iya sa luna mao na hinoo’y maalkanse ug makiha. Husto ang mayor nga dili sila angay tagdon aron dili madasig ang uban pagsunod sa ilang binuang ug magbalikbalik na lang ang problema.