Garbage collection

Sugod sa sunod buwan, estriktohon na sa kadagkoan sa Cebu City Hall  ang pagpatuman sa ilang waste segregation program ug ang “no segregation - no collection” policy. Ang dili motuman, isyuhan og citation ticket nga magtangag og multa nga P500, community service, o bilanggo  gikan sa usa ngadto sa unom ka bulan.

Kuyaw og mapriso ta bisa’g usa lang ka adlaw tungod lang sa dili pag-segregate sa basura. Matud pa, ang pag-segregate anha sugdi sa panimalay ug dili ang mga collector maoy mo-segregate. Ang dili pagkolekta sa basura igo na man tingali nga penalty ug dili na kinahanglan nga pabayron pa o prisohon ba ang hingtungdan.

Ang schedule sa pagkolekta himoon kuno gikan sa alas 5 sa hapon hangtud alas 7 sa gabii. Wala maklaro kon lakip ba niining mga taknaa ang collection gikan sa mga sityo, o sa mga dagkong dalan lang kini. Duna sa’y pangutana kon multahan ba usab ang mga garbage collector nga dili  motuman sa schedule. 

Ang basura nga anaa nagpasad daplin sa kadalanan, dili man ni segregated, unsa man, dili ni kolektahon? Kinsa may multahan niini, ang barangay captain?

* * *

Adunay kabalaka nga kon madayon ang federal system, ang Imperial Manila igo lang mabalhin nganhi sa mga lalawigan. Aduna na unya’y Imperial Cebu o Imperial Davao.

Ug matud ni Senador Francis Pangilinan molambo ang mga local political dynasties. Kini tungod kay ang mga LGUs dominahon lang gihapon sa pipila ka pamilya, sama karon. Misugyot si Pangilinan nga sa dili pa ang Cha-cha, ila unang ipalusot sa Senado ang Anti-Dynasty Bill, aron ubos unya sa Federal system, kalikayan ang pag-monopoliya sa local politics sa mga political families.      

Matud niya ang monopoliya maka-hinder sa kaugmaran ug pipila lang ang mabulahan,  hinungdan nga wala gayud makalingkawas ang atong nasud sa subrang kawad-on. Sayod kita nga ang tumang kawad-on maoy nakapugos sa daghan natong kaigsoonan pagpanimpalad ngadto sa ubang kanasuran. Masulbad ba kini unya sa Federalism? Matud pa, ang 1987 Constitution nagdili sa mga political dynasties, apan ang Kongreso nagpakabuta-bungol lang niini sa hinungdan nga nasayod na ikaw kon ngano.

Sa iyang bahin si kanhi Supreme Court Associate Justice Vicente Mendoza mipahayag sa iyang kabalaka nga tingali unya nga ang Federal system, maka-intensify sa mga regional differences ug maka-create sa iyang gitawag nga mga village tyrants ug village dictators.

Hinaot nga ma-address kini nga mga kabalaka sa higayon nga mag-Cha-cha na unya kita.