EDITORYAL — Laslas nga P10B budget sa DepEd dako og epekto?

Daghang wala makauyon sa pagtangtang og P10 bilyones ka pesos para sa 2025 nga pundo sa Department of Education alang sa ilang kontrobersiyal na kaayong computerization program nga wala magkadimao.

Ang House of the Representatives milaslas sa maong budget tungod sa matud pa klaro kaayong dili maayong pagkadumala sa budget nga gigahin para sa maong ahensiya sa nakalabay nga duha ka tuig ubos sa liderato ni Bise Presidente Sara Duterte-Carpio.

Hangtud karon wala gyud mahusay kun giunsa sa pagpatuman ug wala na maesplikar kun asa napunta ang mga nahaunang budget nga gi-release para sa maong departamento mao nga ang House nakadesider nga kuhaan og P10 bilyones ang budget para sa tuig 2025.

Si Secretary Sonny Angara maoy nakasunod sa problemang gibilin ni Duterte, apan dapat mangita siya og pamaagi ug dili kinahanglang ikasakit ang P10 bilyones nga laslas. Ang mga magbabalaod mibasol tanan ani kang Duterte. Kaning mga kontrobersiya nga nasugamakan sa DepEd sa nakalabay nga mga katuigan gikan sa pagkadumala sa kurikulum atol sa Covid-19 pandemic ug kining kontrobersiya sa pagpamalit og laptops para sa mga magtutudlo ug non-teaching staff , nitibugsok gyud og maayo ang rating niini isip kasaligang departamento sa gobiyerno. Layo ra kaayo sa nangaging mga katuigan sa nangaging mga administrasyon diin bisan tuod og daghang nakasaway sa kalidad sa edukasyon, dunay rason kun ngano ug kini mao ang kakulangon sa mga gamit, libro, kuwang og magtutudlo, mga lawak-saringan, kompyuter, laboratoryo ug uban pa maoy nakatampo sa problema.

Sa tanang ahensiya sa gobiyerno, ang DepEd mao ang dunay pinakadakong gahin nga budget kada tuig ug bisan sa paglaslas aning P10 bilyones, nagpabilin gihapon sila nga maoy adunay pinakadakong gahin sa tinguhang mousbaw ang kalidad sa edukasyon sa kabataang Pilipino kay sila maoy kaugmaon sa nasud.

Nangamote na ang Pilipinas sa matematika sa 2023 PISA Assessment kay ika-76 kini sa 81 ka mga nasud nga gi-assess sa miaging tuig kun unsa kataas ang nakat-onan sa mga tinun-ang Pilipino.

Makaapektar ba gyud sa tinguhang palambuon ang kalidad sa edukasyon kun wala ning P10 bilyones? 

Mas maayo tingaling tun-an nila ang paggamit sa pundo sa angayang gamitan, wagtangon kanang confidential funds sa mga ahensiya wala nalambigit sa law enforcement ug seguridad sa nasud.