EDITORYAL - Way sama mangilad ang China

Daghang estratehiya ang China aron malingla o mailad ang mga Pilipino ug matabunan ang ilang mga dautang gipanghimo diha sa West Philippine Sea ug sa kadagatan sa nasud duol sa maong dapit.

Ang China padayun sa paghimo og mga lakang nga nagbutang sa peligro sa teritoryo sa Pilipinas diha sa WPS, gikan sa pagpanghasi, pagpanasmag, pagbomba og tubig, pisikal nga pagpanakit, ug ang pagtukod og artipisyal nga mga isla sa sud mismo sa kadagatan nato ug daghan pang uban.

Apan kaning tanan mura lang og gipalapos-pikas dalunggan sa ubang mga Pilipino kay lagi dili man kuno sila direktang naapektahan o wala matandog ang ilang negosyo o wala sila magutom tungod sa kasungian didto.

Naay uban nga makaako pa gani gyud og saway sa mga gipanghimong pagsupak-supak sa Pilipinas batok sa China, may moingon nga patuga-tuga ra unya wala diay ikasarang o talawan mobangga sa mga barko sa higanteng silingan.

Gawas pa niana, duna gyuy mga opisyales sa gobiyerno karon ug sa miaging administrasyon nga klaro gyud kaayo ug walay pagduhaduha pagpagpakita sa ilang pabor ngadto sa China.

Dili gani gusto mokomento ug motago lang sa pamahayag nga dili  kini ilang trabaho. Syaro bisan nalang pagpakita og pagpakabana sa kasamtangang sitwasyon, wala gyud, kay nagsalig nga bisan unsaon sikat sila ug dili gihapon kalimtan ini og eleksyon.

Gawas sa gipanghimo didto, pwerte sab ang pagpamakak sa mga representante sa China pinaagi sa ilang diplomatic corps aron butahan ang publiko sa tinud-anay nga sitwasyon didto sa WPS.

Maayo silang motabon ug mopakagamay sa tensiyon didto ug padayung moinsister nga ilaha ang WPS ug ang mga Pilipino maoy nangilog ug nagdala og samok didto.

Subo lang palandungon nga dunay daghang mga Pilipino nga nidawat sa posisyon sa China ug andam pa gani mobotar og kandidatong pabor sa China karong sunod nga eleksyon.

Ang mga diplomats sa China dinhi maayong mangita og mga lokal nga lider nga ilang matalu-taloan pinaagi anang mga “sisterhood agreements” tali sa ilang mga siyudad didto sa ila.

Manghatag kunohay og mga donasyon, hinabang, ug mga proyekto para sa mga siyudad dinhi, apan mas dako ang ilang gikawat gikan sa Pilipinas diha sa WPS.