Mandaue City

Dili pa man tingali kini uwahi na kaayo, apan atong pahalipayan ang Mandaue City sa nadawat nilang pasidungog pagpausbaw sa ilang locally-sourced income (sa ato pa, dili hinuwaman, o pundo gikan sa national government nga tinubdan). Ilang nakuha ang ikaduhang luna as top performing city among all Highly-Urbanized Cities (HUCs) in the Philippines, sa fiscal year 2022.  

Matud ni Mayor Jonas Cortes nga kining maong kalampusan, testamento sa pagbudlay sa matag empleyado sa iyang administrasyon, ug pagsalig sa taga-Mandaue sa iyang pamunoan sa dakbayan (mao ba kini ang hinungdan nga na-suspensiyo siya?)

Sa iyang bahin, si City Treasurer Regal Oliva (paryente ni namo) iyang gi-appreciate ang visionary leadership ug guidance ni Mayor Cortes nga maoy nakapalambo sa dakbayan, ug nakadasig kanila sa pagtrabaho with utmost commitment and dedication to service.

Again, congratulations.

* * *

Did you know nga ang mga largest consumer sa bugas dinhi sa South East Asia, mao ang Vietnam, Indonesia, ug Pilipinas, ug kita ang largest rice importer, ug ang ng largest rice exporter mao ang India? Gikan man tingali [i]nako kining maong kasayoran, gikan sa You Tube man tingali to).

Of course, this is bad for us, considering that we are an agricultural country, tabunok ug productive ang atong kayutaan ug kadagatan, gasa gikan sa langit, ato lang kining gipabayaan, wala nato ugmara, wala nato developa ang bahandianon ug rich natong natural resources.

Sayang. Ngano man ni? Tungod ba kay ang atong number one priority mao ang makalingaw nga politika? Ang reelection mao kanunay ang naghagwa sa atong panumdoman. Unya na ang lungsod, kon hinumdoman man.

Sa ato nang gibalik-balik dinhi, sa ubang mga nasud, usa sa top nilang priorities sa pagpangagamhanan, mao ang  food-agricultural production, aron nga unsay mahitabo o kon magkaguliyang (simbako), ang kalibitan, at least dili magnihit ang pagkaon, ug dili magutman ang katawhan.

Ang top five exporter sa bugas, sumala sa google, India, Thailand, Vietnam, Pakistan, ug America. 

Laing mga exporter sa bugas, naglakip sa China, Myanmar, Uruguay, Bangladesh, ug Indonesia,

Mangutana na usab kita, ngano nga sa panahon ni Marcos Sr., naka-export man kita og bugas?

Karon sigeng import. 

* * *

Bag-o lang ko nga nahibawo unsay kahulogan sa mga acronym WI-FI, DVD, USB, ug GPS. Ang mga  batan-on nasayod niini. WI-FI – Wireless Fidelity. DVD – Digital Versatile Disc. USB – Universal Serial Bus.  GPS – Global Positioning Service. Wa gihapon ko kasabot.

Ug mahitungod sa high proficiency in the English language among Asian cities, natala dinhi ang Tokyo, Japan; Seoul, South Korea; Singapore, Singapore, Beijing, China. Ang Philippines diay? 

Tubag sa google: “According to the Education First report, Singapore has the highest English proficiency in Asia as of 2023. Singapore is a multilingual country with English as its first language. It is used in schools, businesses, and government offices, making it the most proficient English-speaking city in Asia.”

Kita diay nga makasabot og makasulti man og Eninglish? Lagmit dili English proficient, kay usahay  magtuwagi ang atong accent ug pag-pronounce sa English language. Mao nga aduna kitay Tagalog-English, Cebuano-English, Waray-English, ubp. Gahi kuno ang atong Eninglisan.