Kada tuig, binilyon ka pesos ang gigahin sa Malakanyang ug sa Kongreso batok sa baha. Sa niaging duha ka tuig, P545.6 bilyones ang giangkon sa nasudnong gobyerno nga ilang gigasto sa pagsulbad sa baha sa Sugbo, Metro Manila ug ubang bahin sa Pilipinas. Nganong imbes mohubas nisamot man kalawom ug kalapad ang mga baha?
Sa 2023 ug 2024, kapin sa bilyon ka pesos kada adlaw ang mahimong gastuhon sa Department of Public Work and Highways sa ilang operasyon gikan sa Lunes hangtod sa Biyernes kada semana. Asa mang kuwarta?
* * *
Makatubag sa mga pangutana sa ibabaw ang pagtuon sa World Bank: 20% sa nasudnong budget sa Pilipinas ang nausik sa pangurakot. Sa ato pa P109 bilyones sa pundo batok baha sa niaging duha ka tuig nisimang sa pribadong mga bolsa; ug
Kada adlaw, P200 milyones ang gibulsa sa mga nakaapil sa pagpatuman sa “flood control projects.”
Mga proyekto sa baha ang usa sa paboritong tagoanan sa pangurakot: Lisod susihon natarung ba og patuman, ug way ganahan og proyektong di mabutangan sa ilang nawong, kay ang mga imburnal gilubong sa yuta.
* * *
Bisan sa nagka-grabeng baha sa Metro Manila, Metro Cebu ug Metro Davao, ang sibaw’ng awhag pag-seryuso na pagsulbad sa baha masugamak sa kalimtanon. Binilyon ka pesos na say igahin batok sa baha sa sunod tuig. Nga gamiton sa mga kawatan sa pagdaog sa eleksiyon. Aron makapadayon pagpangawat sa mosunod nga tulo ka tuig.
Hangtod sa sunod nga mas grabeng baha. Mas sibaw nga awhag sa kausaban. Mas lapad nga pagkalimot. Ug pagpabilin sa gahom sa mga kukhan.
* * *
Madakdakan sa temporaryong kasilag sa baha si Bise Presidente Sara Duterte Carpio. Nitakda sa bakasyon sa iyang pamilya sa Germany sa niaging mga buwan nga way ideya sa katalagman sa adlaw sa ilang pagbiya. Pero mahimo ra untang i-uswag aron pag-unong sa mga biktima.
Di makasagang sa uwan, ni makapugong sa baha, ang iyang presensiya. Pero ang pagduma ni kanhi Bise Presidente Leni Robredo sa mga lugawan sa Angat Buhay ug pagsakay ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. og trak latas sa baha nakapasalig sa katawhan nga wa sila pasagdi. Nga maoy kataposang mahunahunaan sa apurado nga designated survivor.
* * *