Babaye nga guwapa
Dunay babaye nga ginganlan og China. Puwerte niyang guwapaha. Malulot ang iyang mga mata. Iyang ilong puwerteng tangosa. Iyang mga ngabil baga ug puwa. Iyang mga ngipon puwerteng tuponga. Iyang mga aping puwerteng lamuroka. Iyang panit puwerteng hamisa. Iyang buhok buwagaw nga puwerteng bagaa.
Iyang bayhon puwerteng himsoga. Tuyhad ang iyang postura. Iyang tingog aghop ug kalma. Mapahiyumon sa mga gika-istorya. Sa tanan niya nga nasugatan nitanyag og init nga panaghigala. Pero ang mga timaan abunda. Nahibawo unsay gusto niya. Ug kamao nga mokab-ot sa tanan nga tinguhaon niya.
* * *
Daghan ang nadani niya. Di lang sa talagsaon nga kaguwapa. Kon dili, ug labi na, sa gipaibog nga daghang kuwarta. Nipasalig og hingpit nga suporta. Sa mga proyekto nga bisan unsa. Nga mohaom sa iyang programa. Pagtukod og mga kalsada. Nga molikos sa tibuok planeta.
150 ka nasud gihatagan og garantiya. Palambuon ang ilang ekonomiya. Aron ang negosyo mas madasigon pa. Gikan ug padung sa Asya, Uropa ug Africa. Kinsa man tinuod nga ang di makumbinser niya? Kinsa may makabalibad sa iyang mga gasa? Kinsay di masuyop sa batobalani niya?
* * *
Pero nitumaw nang mga pagduda. Human napakyas ang mga saad niya. Nituyhakaw ang mga istruktura. Nga nadiskubrehan nga wa diay kinahanglana. Pataka ang pagpatuman wa planoha. Higanteng mga proyekto napurnada. Wa kapusli, hinunoa nabasura. Nabulit hinuon sa utang ang mga biktima.
Ubang gisaaran niprotesta. Way niabot nga ayuda. Ilang mga proyekto nabara. Kay ang mga bangko nga gikontrata. Nikandado na sa panudlanan nila. Kay pulos alkanse ang mga proyektong nag-una. Way nakitang bisan pasumbingay sa ginansiya.
* * *
Hangtod nga nadiskubrehang peke ang iyang ka-guwapa. Sa lugar nga gitawag og West Philippine Sea nabisto siya. Duwende niyang silingan bisan giunsa pagkulata. Niinsistir pagkumpayot sa diplomasiya. Nagsalig nga tanang balaod nipabor sa ilang pagpanag-iya. Sa teritoryong gisuwayan pag-ilog ni China.
Nawalis ang kalaksot niya: Siga diay’ng mata; tango puwerteng haita; nagtabisay sa dugo ang mga ngabil niya; himbison diay’ng kutis niya; sungayan diay nga labong nga buhok ray gipantalya; gikan sa ilawom sa sinaw nga bestida, nanuyhakawng mga sundang, pana ug atsa; bisan iyang makinarya sa propaganda di kapapas sa kaluog nga sa tibuok kalibotan nabantang na.
* * *
- Latest