Samtang nahinangop ko pagkabasa sa chat message ni Jose Duque, ang nangangkon nga apo ni Eulogio Duque, nga nakauban ni Leon Kilat sa pagtrabaho sa Botica Antigua sa Sugbo niadtong 1895, naglisod ko pagtuo sa iyang sulti nga ang iyang lolo gitudloan ni Leon Kilat og anting-anting nga ilang nagamit sa pagsukol sa mga Katsila.
Kay wa pa mahisakop sa Katipunan si Leon Kilat samtang nagtrabaho sa botika. Nibalhin una siya sa bakery sa Pahina sa wa pa makaila ang mga Katipunero sa pagkuyog sa circus paingon sa Manila.
* * *
Pangutan-on na unta nako si Jose dihang nakabasa sa librong "Leon Kilat: The Untold Story of the 1898 Cebu Revolution”, ni Emil Justimbaste, kanhi News Editor sa The Freeman, nga nagbutyag nga ang ilang panaghigalaay ni Eulogio nagpadayon human si Leon Kilat nibiya sa botika.
Gikutlo ni Justimbaste ang libro ni Manuel Enriquez dela Calzada, “Ang Kagubot sa Sugbo sa 1898,” nga wa lang sila magkita pagbalik sa 1898, dihang si Leon Kilat gitudlo nang Heneral Emilio Aguinaldo nga pangu sa Katipunan sa Sugbo, si Leon Kilat nipuyo pa gyod sa pinuy-anan ni Eulogio.
* * *
Si dela Calzada gitug-anan ni Eulogio nga ang iyang balay nga nahimutang sa Gen. Serrano St. (nga nahimong Calle Martirez ug dayon M.J. Cuenco Avenue) maoy gihimong base ni Leon Kilat sa iyang pag-organisar sa Katipunan.
Dihang may nakabantay sa di kasarangang kalihokan, giduaw si Eulogio sa mga Katsila ug gipangutana kon siya ba si Pantaleon Villegas (ang tinuod ngan ni Leon Kilat). Nipaila nila si Eulogio nga siya si Teodorico “Dikoy” Duque. Ang pasalig sa tag-iya sa botika nga lehitimo siyang trabahante maoy nakapalingkawas ni Eulogio.
* * *
Way klarong katin-awan nganong nagpaila si Leon Kilat nga “Eulogio Villegas” sa iyang pag-aplay og trabaho sa botika (kay nag-una man niya si Eulogio Duque, ang tag-iya ni-ngan niya og “Leon” aron paglikay sa kalibog).
Nagpaabot pa sab ko sa katin-awan ni Jose diin gikan ang ngan nga “Teodorico” ug ang angga nga “Dikoy” sa iyang lolo. Posibleng wa pa mauso ang mga dokumento sa pagkatawo niadtong higayona. Maong nakapatuyang silang Eulogio ug Leon Kilat sa paggamit og nagkalainlain nga mga ngan.
* * *